Pies myśliwski odgrywa na polowaniu rozliczne role, które wcześniej przyswoił sobie podczas tresury. W zależności od zastosowania łowieckiego wymienia się psy: gończe, posokowce, tropowce, wyżły (legawce), płochacze, norowce, dzikarze, aportery.
Pies myśliwski skutecznie może wesprzeć myśliwego podczas polowania. Ze względu na posiadane predyspozycje do pracy może być: wszechstronny (polować w wodzie, polu, lesie), wielostronny (polować w dwóch z trzech wymienionych środowisk), jednostronny (polować w jednym z ww. środowisk). Jedne z bardziej znanych psów myśliwskich to charty.
Pies myśliwski – definicja i podział
Pies myśliwski to należący do różnych ras czworonóg, który po uprzednim wytresowaniu pełni rolę pomocnika w polowaniu. Biorąc pod uwagę rozmaite determinanty psy myśliwskie podzielone zostały na grupy według m.in.: wyglądu, cech wrodzonych, predyspozycji rasy i rodzaju wytresowania, zakresu pracy oraz przydatności do konkretnych typów polowań.
Psy myśliwskie – rasy
Międzynarodowa Federacja Kynologiczna (z ang. Federation Cynologique Internationale, FCI) wyróżnia następujące grupy ras psów myśliwskich:
- teriery – początkowo hodowane do tępienia gryzoni i stróżowania przy obejściach, odznaczają się dużą inteligencją i odpowiedzialnością, dobrym zdrowiem, silnym temperamentem. Przedstawicielami psów myśliwski terierów są: terier walijski, airedale terier, niemiecki terier myśliwski, foksterier szorstkowłosy angielski i krótkowłosy angielski;
- jamniki – najprawdopodobniej pochodzą od niemieckiego krótkonożnego psa gończego Dachsbracke. Są bardzo śmiałe, czujne, obdarzone wspaniałym węchem, mocno przywiązane do właściciela. Przedstawicielami psów myśliwskich jamników są: jamnik krótkowłosy, długowłosy i szorstkowłosy;
- szpice i psy w typie pierwotnym – w większości posiadają europejskie i skandynawskie korzenie, przeważnie mają łagodne usposobienie, są dość trudne w szkoleniu ze względu na niechęć do podporządkowywania się. Wśród nich znajdują się m.in.: karelski pies na niedźwiedzie, łajka zachodniosyberyjska i wschodniosyberyjska;
- psy gończe i rasy pokrewne – wywodzą się od bloodhounda – legendarnego psa św. Huberta. Obdarzone doskonałym węchem, wykazują skłonność do ucieczek i włóczęgostwa. Najpopularniejsze wśród tych psów myśliwskich to: beagle, gończy słowacki, szwajcarski i polski, ogar polski;
- wyżły – wszechstronnie uzdolnione myśliwsko, obdarzone bardzo miłym charakterem, łagodnością, żywiołowym temperamentem, przyjaznym nastawieniem do ludzi. Wyżeł to jedyny pies myśliwski wystawiające zwierzynę. Wśród przedstawicieli tej grupy znajdują się: pointer, seter angielski, seter szkocki i seter irlandzki czerwono-biały, wyżeł niemiecki krótkowłosy, szorstkowłosy i ostrowłosy, wyżeł węgierski krótkowłosy i szorstkowłosy, duży i mały Münsterländer;
- aportery, płochacze i psy dowodne – wykazują bardzo złożony charakter – są zarówno łagodne, spokojne, jak i temperamentne, energiczne, podatne na szkolenie. Wśród nich wymienia się: labradora retrievera, golden retrievera, curly coated retrievera, płochacza niemieckiego, springer spaniela angielskiego i walijskiego, polskiego spaniela myśliwskiego, springer spaniela i cocker spaniela;
- charty – np. chart afgański, prawdopodobnie najstarsze psy myśliwskie. Służą do łowienia i ścigania zwierzyny na otwartej przestrzeni. Są bardzo zacięte, zdeterminowane i miłe. Obecnie w Polsce konieczne jest pozwolenie na posiadanie chartów. Obowiązuje zakaz polowań z nimi i ich mieszańcami.
Miejsce zamieszkania psa myśliwskiego jako ważny czynnik wyboru
Wybór psa myśliwskiego należy bardzo poważnie przemyśleć. Istotną rolę odgrywają warunki domowe – wymagania mieszkaniowe psa i odległość od terenu łownego. Duży czy mały pies myśliwy, który pozostaje długi czas w mieście, narażony jest na ryzyko częściowej utraty swoich instynktów. W konsekwencji nie będzie w stanie należycie wykonać oczekiwanych od niego ról. Dodatkowo cały proces szkolenia wymaga spokojnej i dużej przestrzeni. Najlepsze efekty tresury uzyska pies mający możliwie najczęstszy kontakt ze środowiskiem łowczym.
Olga Dąbska
Milena Kostrubiec