Jaki cechy powinien mieć pies przewodnik i na czym polega jego praca asystenta?

Psy przewodnicy - inaczej opiekunowie lub psy asystenci - to wyjątkowa grupa psów, które służą osobom niepełnosprawnym. Czy każdy pies może być psem towarzyszącym? Na czym polega szkolenie takie psa i jak wygląda egzamin na psa towarzyszącego?

Praca psa asystenta to wyraz ogromnej miłości psa do człowieka, odpowiedzialności i oddania. Takie psy mają na swych barkach często codzienny ciężar niepełnosprawności opiekuna i pracują niemal 24 godziny na dobę.

Pies przewodnik – rasa najlepszego opiekuna

Na opiekunów najczęściej szkolone są szczenięta ras z grupy retrieverów, a więc labradory i golden retrievery, ale jako psy towarzyszące sprawdzają się także inne rasy owczarek niemiecki czy border collie. Właściwie każdy pies – nawet nierasowy – o odpowiednich predyspozycjach może zostać psem przewodnikiem.

Głównym czynnikiem przesądzającym o możliwości pracy danego pasa w roli psa towarzysza jest podatność na szkolenie oraz zespół cech decydujących o tym, że danemu psu można powierzyć opiekę nad osobą niepełnosprawną.

Może Cię zainteresować: Poznaj psów ratowników

Czym się zajmuje pies opiekun?

Psy mogą pełnić rozmaite funkcje wspierające osoby potrzebujące. Mogą to być m.in.:

• Pies przewodnik

pomagający osobie niewidomej lub niedowidzącej poruszać się w przestrzeni publicznej.

• Pies asystent lub pies serwisowy

wyszkolony do spełniania konkretnej funkcji np. zapalanie światła czy przynoszenie przedmiotów.

• Pies wspierający osoby niesłyszące

wyszkolony do tego, aby informować właściciela o wybranych dźwiękach takich jak np. dzwonek do drzwi.

• Pies ostrzegający właściciela przed atakiem epilepsji.

• Pies wspierający dzieci w rozwoju np. przy spektrum autyzmu.

Przeczytaj także: Dogoterapia - terapia z udziałem psów

Szkolenie psa przewodnika – jak wygląda, cena

Szkolenie psów przewodników i psów asystentów to długotrwały i bardzo kosztowny proces. Wyszkolenie psa trwa ok. 2 lat i kosztuje 20-30 tys. zł. Szkolenie ma trzy poziomy. Pierwszym jest weryfikacja podstawowych cech wrodzonych u szczeniaka – czy nie jest lękliwy, czy ma predyspozycje do szkolenia. Drugi etap jest intensywnym szkoleniem ogólnym i socjalizacją szczeniaka. Pies towarzyszący musi być przygotowany na każdą sytuację, dlatego ogromnie ważne jest, aby podczas tego etapu szczeniak poznał jak największą ilość bodźców. Ten etap pies przechodzi w rodzinie tymczasowej i trwa on około 1,5 roku. Jeżeli po tym czasie potwierdzą się predyspozycje psa do sprawowania funkcji psiego asystenta, to pies zdaje egzamin i otrzymuje certyfikat umożliwiający pracę z osobą z niepełnosprawnością. Później następuje trzeci etap, czyli już specjalizowanie psa pod kątem pomocy konkretnej osobie. Przez około pół roku pies poznaje docelowego opiekuna pod okiem trenera.

Szkolenie i egzamin może odbywać się wyłącznie w firmie, które uzyskają wpis w rejestrze prowadzonym przez pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych. Egzamin na psa towarzyszącego odbywa się zgodnie z ustalonym planem i składa się z trzech praktycznych części, w centrum szkoleniowym i na zewnątrz. Przez cały okres trwania egzaminu oceniany jest charakter psa – psy, których zachowanie sprawia problemy, zostają natychmiast zdyskwalifikowane.

Jakie przywileje ma pies przewodnik?

Pies przewodnik nie jest traktowany jak zwierzę, a raczej jako niezbędna pomoc człowiekowi, dlatego może wejść praktycznie wszędzie. Ustawa wyszczególnia między innymi:

• budynki oraz ich otoczenia przeznaczone na potrzeby edukacji, kultury, oświaty, administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, opieki zdrowotnej, społeczne i socjalnej, turystyki, sportu, usług, obsługi pasażerów drogą lądową, powietrzną i wodną, obsługi bankowej, handlu i świadczenia usług pocztowych i innych;
• plaże i kąpieliska publiczne;
• parki narodowe i rezerwaty przyrody;
• zakłady przetwórstwa lub obrotu żywnością oraz zakłady gastronomiczne.

Pies musi być odpowiednio oznakowany, a opiekun powinien mieć przy sobie certyfikat potwierdzający status psa przewodnika.

Jak zachowywać się przy psie asystującym?

Pies przewodnik przede wszystkim jest w pracy, dlatego najlepszym co możemy zrobić to go ignorować – nie mówić do niego, nie zaczepiać, nie głaskać. Pamiętajmy, że taki pies jest w 100% skoncentrowany na potrzebach swojego opiekuna, a w chwilach, kiedy tej opieki właściciel nie potrzebuje np. podczas podróży – to pies zwyczajnie też chce wypocząć.

Pamiętajmy, że psy, które pracują oprócz tego, że mają codziennie wiele ważnych zadań, stale muszą być szkolone, aby poziom ich pracy był zawsze na najwyższym poziomie.

Pies najlepszym przyjacielem człowieka

To popularne powiedzenie nie ma lepszego odzwierciedlenia w rzeczywistości jak w przypadku psich asystentów. Ich oddanie opiekunowi i odpowiedzialność są wprost niebywałe. Co ciekawe wiele spośród psów odnajduje się w roli wsparcia dla swoich opiekunów nawet wtedy, kiedy nie ukończą specjalnego szkolenia – niejednokrotnie nawet niewyszkolone psy po jakimś czasie informują właściciela o zbliżającym się ataku choroby czy omdleniu. Wprawdzie takie umiejętności niepotwierdzone certyfikatem nie dają psu przywilejów psa przewodnika, ale czynią życie bezpieczniejszym.

Natalia Bąk