Jak przeprowadzić prawidłową socjalizację szczeniaka?

Socjalizacja szczeniaka to planowe przyzwyczajanie go do kontaktu z ludźmi oraz z innymi zwierzętami, aby w przyszłości potrafił odnaleźć się w sytuacjach społecznych – nie reagował lękiem czy agresją. Dzięki socjalizacji zwierzę wyrasta na szczęśliwego psa i nie sprawia problemów opiekunowi.

Socjalizacji psa towarzyszyć powinna habituacja, czyli oswajanie z rozmaitymi bodźcami, z którymi zwierzę będzie miało do czynienia w ciągu życia – dźwiękami, fakturami, a także miejscami czy sytuacjami. Wszystko, z czym szczeniak zdoła się zapoznać, budując neutralne lub pozytywne skojarzenia, stanie się dla niego naturalnym elementem otoczenia i nie będzie wzbudzać w przyszłości jego niepokoju.

Podstawowe zasady socjalizacji szczeniąt

Socjalizowanie psa służy pokazaniu mu obowiązujących norm, wpojeniu wzorców zachowań. Najważniejsza faza emocjonalnego rozwoju to okres pomiędzy 3 a 18 tygodniem życia. Później naturalna ciekawość szczeniaka zmniejsza się – zwierzę mniej chętnie uczy się, unika nowych sytuacji, często reaguje na nie lękiem. Dlatego socjalizację należy zacząć prowadzić od razu i zgodnie z dobrze przemyślanym planem.

Socjalizacja szczeniaka musi opierać się wyłącznie na pozytywnych doświadczeniach. Warto przy tym kojarzyć kontakty z innymi istotami z czymś szczególnie przyjemnym, na przykład nagradzaniem czworonoga smakołykami. Negatywne przeżycia, a zwłaszcza towarzyszące im kary, mogą zaowocować tym jedynie, że w przyszłości pies będzie bał się określonych sytuacji lub reagował na nie agresją.

Inną ważną zasadą, której trzeba przestrzegać, jest umiar. Mimo że czasu na prawidłową socjalizację szczeniaka jest niewiele, nie można wystawiać go na zbyt wiele bodźców na raz, bo związany z tym stres nie służy nauce.

Socjalizacja szczeniaka z ludźmi

Od pierwszych dni pod dachem opiekuna szczenię powinno mieć kontakt z ludźmi. Nie wystarczy zapoznać go z najbliższymi – trzeba dostarczyć zwierzęciu jak najwięcej zróżnicowanych doświadczeń. Szczeniak powinien spotkać osoby różnej płci, w różnym wieku, w różny sposób ubrane, znaleźć się w grupie kilku osób i w tłumie. Aby kontakty te służyły prawidłowej socjalizacji, należy przestrzegać pewnych granic, np. nie pozwalać wszystkim dotykać psiaka, jeśli wyraźnie nie ma na to ochoty. Pupil powinien nauczyć się, że człowiek jest jego ostoją, gwarantem bezpieczeństwa, ale jednocześnie nie może stać się nazbyt ufny czy natarczywy wobec nieznajomych. Ważnym elementem socjalizacji z ludźmi jest przyzwyczajenia psa do swojego trybu życia, zapoznanie go z aktywnościami, w których w przyszłości będzie uczestniczył. Szczeniak powinien też nauczyć się zostawać sam.

Socjalizacja psa z innymi psami

Szczeniak musi oswoić się z innymi zwierzętami – psami, kotami, ptakami (w okresie kwarantanny z tymi, które na pewno są zdrowe). Nie można pozwalać psu na zabawę z każdym napotkanym psem, bo nie zawsze jest to dla niego bezpieczne. Co więcej, w przyszłości na widok innego zwierzęcia zawsze będzie pobudzony. Niemniej trzeba psiakowi stworzyć wiele okazji, by nauczył się komunikacji, w szczególności z własnym gatunkiem. Dobrym pomysłem jest uczęszczanie z pupilem do przedszkola dla psów, gdzie zabawy z innymi szczeniakami odbywają się pod kontrolą wyszkolonego trenera. Przy okazji pies może nabyć także inne umiejętności (np. reagowania na komendy), które wprawdzie nie są elementem procesu socjalizacji, ale zdecydowanie ułatwiają życie z czworonogiem.

Jak socjalizować psa?

Nie ma uniwersalnych zasad socjalizacji psów – wiele zależy od indywidualnych cech zwierzęcia i okoliczności. Opiekun powinien uważnie obserwować zachowanie swojego pupila, by wiedzieć, jakie tempo i metody nauki są dla niego odpowiednie. Warunkiem prawidłowego przebiegu socjalizacji jest komfort i poczucie bezpieczeństwa czworonoga. Nie wolno niczego uczyć go na siłę, ponieważ złe doświadczenia zapadają w pamięć szczeniaka równie mocno, jak te dobre. Popełnione w procesie socjalizacji błędy czy zaniedbania mogą wpłynąć negatywnie na jego psychikę i zachowanie w dorosłym życiu.

Anna Dobroń

Milena Kostrubiec