Obliczanie dawki pokarmowej dla psa i kota

Wydzielanie i podawanie zwierzakowi karmy wydaje się kwestią oczywistą i nader łatwą w dzisiejszych czasach – zakup danej karmy dla psa czy dla kota, otwarcie opakowania i nałożenie pokarmu do miski przecież nie może być skomplikowane. Czy aby na pewno? Aktualnie chorobą XXI wieku jest otyłość nie tylko wśród ludzi, ale i wśród zwierząt domowych, czyli naszych ukochanych psów i kotów. Z czego to wynika? Bardzo często z podawania nieodpowiedniego pokarmu, w nieodpowiednich dawkach.

Zapotrzebowanie energetyczne – czym właściwie jest?

Zapotrzebowanie energetyczne to nic innego, jak ilość kalorii potrzebnych do pokrycia wszystkich procesów i funkcji danego organizmu. Zapotrzebowanie energetyczne określane jest również jako zapotrzebowanie kaloryczne. Może być określane w kilokaloriach (kcal) lub megadżulach (MJ).
Natomiast dzienne zapotrzebowanie energetyczne (DER – daily Energy requirement) to zapotrzebowanie spoczynkowe wraz z uwzględnieniem wszystkich czynników i warunków danego zwierzęcia.

Dzienne zapotrzebowanie energetyczne bierze pod uwagę wiek, stopień aktywności, kondycję organizmu, stan zdrowia w tym trymestr ciąży, etap karmienia, etap terapii, przebyte zabiegi kastracji, rekonwalescencję oraz inne.

Zapotrzebowanie energetyczne dzienne składa się z:

- spoczynkowego zapotrzebowania (RER – resting Energy requirement) – jest to ilość kalorii konieczna do pokrycia zapotrzebowania organizmu na podstawowe funkcje życiowe, jak np. oddychanie czy przemiana materii

- współczynnika przeliczeniowego, zmieniającego się w zależności od wieku, aktywności, stanu zdrowia, itp.

Nadwyżka lub niedobór kaloryczny przyczynia się do pogorszenia stanu zdrowia. Nadmiar kalorii w diecie szybko prowadzi do nadwagi i dalej otyłości, do cukrzycy czy schorzeń wątroby i trzustki. Natomiast regularny niedobór kalorii w codziennym menu psa czy kota powoduje frustrację, agresję, wyniszczenie narządów wewnętrznych w tym jelit, trzustki, zanik mięśni, problemy z sercem czy kacheksję.

Dawkowanie karmy

Producenci na opakowaniach swoich karm mają obowiązek podawania przykładowego dawkowania pokarmu. Zazwyczaj tabelka uwzględnia masę ciała zwierzęcia oraz dzienną ilość karmy podaną w gramach. Przy szczeniętach czy kociętach, tabelka dodatkowo zawiera kolumnę z wiekiem w miesiącach. Mając takie informacje, wydawać się może, że opiekunowie mają bardzo ułatwione zadanie. Jednak tutaj należy wziąć pod uwagę, że producent podaje uśrednione dane dla standardowego psa czy kota. Nie bierze pod uwagę żywienia mieszanego (podawanie karmy mokrej i karmy suchej), ani podawanych w tak zwanym „międzyczasie” przysmaków, przekąsek, gryzaków, a w przypadku psów – również podawania ludzkiego jedzenia za każdym razem, gdy opiekun je. Dodatkowo, 5 kilogramowy zdrowy york będzie miał inne zapotrzebowanie kaloryczne niż 5 kilogramowy mops w czasie rekonwalescencji – również ze względu na tryb życia. Podobnie sytuacja ma się z kanapowym persem, a aktywnym kotem rosyjskim niebieskim. Przykłady można mnożyć, ale jedno jest pewne, ogólne wytyczne żywieniowe nie sprawdzają się przy każdym zwierzęciu. Jak zatem obliczyć ile karmy dla psa i kota powinniśmy nakładać do miski?

Ustalenie faktycznego zapotrzebowania kalorycznego psa czy kota wymaga użycia konkretnego wzoru łączącego RER oraz współczynnik przeliczeniowy k. Wzór ten jest jednakowy w żywieniu i psów i kotów i wygląda następująco:

DER = k x RER

Natomiast różne jest obliczanie zapotrzebowania spoczynkowego (RER) oraz inne są podane współczynniki przeliczeniowe dla tych gatunków zwierząt.
Obliczenia wymagają znajomości dokładnej masy ciała pupila. Zatem przygotowując się do obliczeń, postaw zwierzaka na wagę!

Dawkowanie karmy dla psa

Wzór na zapotrzebowanie spoczynkowe psa to:

RER = 70 x masa ciała psa (0,7)

Natomiast przelicznik k wyglądają następująco:

Psy dorosłe:
- kastrowane: 1,8
- niekastrowane: 1,6
- mało aktywne: 1,4
- otyłe: 1,0
- czas rekonwalescencji: 1,2-1,4

Psy trenujące:
- mało treningów: 2,0
- średnia ilość treningów: 3
- wysoka ilość treningów: 4-8

Suki w ciąży:
- pierwszy trymestr: 1,8
- ostatni trymestr: 3

Suki w laktacji:
- zależne od ilości szczeniąt do wykarmienia: 1 szczenię = 3, każde dodatkowe +1

Szczeniaki:
- zależne od wieku: do 5 miesiąca = 3, do 12 miesiąca = 2,5, od 12 miesiąca = 1,6

Przykład obliczania zapotrzebowania kalorycznego dla psa

Przykładowo pies ważący 6,5 kg będzie miał RER: 70 x 6,5 (0,75) = 284,9
W przybliżeniu 285 kcal

Jeśli pies ten jest kastrowany i średnio aktywny (ma 3 spacery dziennie, w tym jeden długi) to jego przelicznik k wynosi 1,6

Zatem DER psa z przykładu obliczymy następująco:

DER = 285 kcal (RER psa) x 1,6 (współczynnik k danego psa) = 456 kcal

Nasz 6,5 kg kastrowany pies o średniej aktywności w dzień potrzebuje 456 kcal na dzień w swoim menu, czyli z karmy bytowej oraz ze wszystkich podawanych mu przysmaków.

Dawkowanie karmy dla kota

Wzór na zapotrzebowanie spoczynkowe kota to:

RER = 70 x masa ciała kota (0,67)

Współczynnik k wybierz z listy:

Koty dorosłe:
- kastrowany: 1,2
- niekastrowany: 1,4
- mało aktywny lub otyły: 1,0
- podczas odchudzania: 0,8
- czas rekonwalescencji: 1,2-1,4

Kotki w ciąży i w okresach specjalnych:
- w czasie rui: 1,6
- w ciąży: 2,0

Kotki w laktacji:
- zależne od ilości kociąt do wykarmienia: 1 kocię = 2, każde kolejne + 1

Kocięta:
- od urodzenia do osiągnięcia dojrzałości fizycznej: 2,5 lub karmienie do woli i na zawołanie

Przykład obliczania zapotrzebowania kalorycznego dla kota

Przykładowo RER kota, który waży 4 kg wynosi: 70 x 4 (0,67) = 177,2

W przybliżeniu 177 kcal

Posiadając kastrowanego dorosłego kota o masie ciała 4 kg jego przelicznik k wynosi 1,2, a obliczenie DER (zapotrzebowania energetycznego dobowego) będzie wyglądało następująco:

DER = 177 (RER kota) x 1,2 (współczynnik k danego kota) = 212,4 kcal

Czyli nasz4 kg kastrowany kot potrzebuje 212-213 kcal na dzień w swoim menu, czyli z karmy bytowej oraz ze wszystkich podawanych mu przysmaków.

Jak widać odrobina matematyki może przydać się w prawidłowej opiece nad swoim pupilem! Wykorzystaj ją, aby zapewnić odpowiednią ilość karmy dla psa czy karmy dla kota na dzień, a dzięki temu uchronić swojego futrzastego przyjaciela przed otyłością czy innymi chorobami dietozależnymi.

Karolina Łuszczyk

Źródło: FEDIAF

Zdjęcia: Canva.com