Ptasia grypa u kotów (wirus H5N1)

Grypa u kotów

Wirus grypy znany jest w czterech odmianach: A, B, C, D i kolejnych do nich podtypach, których jest łącznie 144. Wirus grypy należy do tych najczęściej i najłatwiej mutujących.

Typ A wirusa grypy jest najpowszechniejszym i dotyka zarówno ludzi jak i inne zwierzęta właściwie na całym świecie. Wirus taki atakuje głównie górne drogi oddechowe, a u zwierząt zazwyczaj sam mija. Jednak do tego typu wirusa należy podtyp H5N1, który uznawany jest za jeden z najbardziej zjadliwych.

Każdy z wirusów grypy jest wrażliwy na wysoką temperaturę, środki dezynfekujące, a także na promieniowanie UV, nie jest jednak wrażliwy na samą wodę i w niej pozostaje aktywny nawet przez miesiąc i więcej (również w tej zamarzniętej). Stąd też najwięcej zakażeń jest wśród ptactwa dzikiego wodnego.

Wirus H5N1 u kotów

H5N1 to wysoce zjadliwa odmiana wirusa ptasiej grypy. Wirus H5N1 jest znany od początku XXI wieku, kiedy to w 1996 roku wywołał jedną z największych epidemii drobiu w południowo-wschodniej Azji. Miliony sztuk drobiu musiało zostać uśpionych, wirus zabił również kilkaset ludzi. Po przeniesieniu również na dzikie ptactwo, wirus dotarł do Europy i Afryki. Jednak wywoływał zakażenia głównie u ptaków hodowlanych i dzikich. Zdarzały się pojedyncze przypadki zachorowań wśród ssaków – po zjedzeniu chorego ptaka – np. u norek hodowlanych, lisów, skunksów, niedźwiedzi, fok, w zoo u tygrysów, a u zwierząt domowych u psów i kotów.

Pierwsze przypadki kotów chorego na H5N1 dotyczą kotów z Tajlandii i były opisane w pracy naukowej Thijs Kuiken’a (i innych) z 2004 roku. 15 chorych kotów miało największe objawy ze strony układu pokarmowego. Powodem zakażenia było spożywanie przez koty zwłok padłych kur na fermie drobiu objętej wirusem H5N1.

W Europie pierwsze odnotowane przypadki kotów z wysoce zjadliwym wirusem H5N1 są z roku 2006. Powiązane są z wybuchem epidemii ptasiej grypy na niemieckiej wyspie Rugia. Kolejne zgłoszenie dotyczy kotów w schronisku w Austrii, co z kolei łączone było z przyjęciem łabędzia z wirusem H5N1 do tego schroniska. Jednym z ostatnich opisanych przypadków pochodzi z Francji. W 2021 roku zmarł tam kot na ptasią grypę H5N1.

Inkubacja wirusa H5N1 u kotów trwa 1-2 dni. Początkowo wirus zlokalizowany jest w jamie ustnej, skąd przechodzi do górnych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego. Następnie uszkadza pęcherzyki płucne, dalej atakuje wątrobę, serce, mózg, kłębuszki nerkowe, trzustkę i jelito grube kota. Czasami powoduje (w ostatniej fazie) ropne zapalenie mózgu i zapalenie jelit. Wirus H5N1 powoduje wysoką śmiertelność u kotów. Przyczyną są wielonarządowe dysfunkcje, wewnętrzne krwotoki, martwice narządów i uszkodzenie płuc, jakie wirus spowodował.

Przeczytaj: Tajemnicza choroba kotów? Dlaczego koty zaczęły umierać w 2023 roku?

Objawy ptasiej grypy H5N1 u kota

- gorączka
- trudności w oddychaniu
- brak apetytu
- widoczna trzecia powieka
- zapalenie spojówek
- drżenie mięśni, drgawki i inne objawy ze strony układu nerwowego (późniejsze stadium)
- wymioty i inne objawy ze strony układu pokarmowego

Zapobieganie i leczenie wirusa ptasiej grupy u kotów

W przypadku zakażenia kota wysoce zjadliwym wirusem ptasiej grypy nie ma jednego, pewnego leczenia. Pozostaje leczenie objawowe, które niestety nie daje dobrych rokowań. Śmiertelność wynosi właściwie 100%. Część naukowców wskazuje na fakt działania szczepionki ptasiej na koty, w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia. Jednak na dzień dzisiejszy żadna szczepionka na H5N1 nie jest dostępna dla kotów.

Pewne jest natomiast, że wszystkie zakażenia łączyły się z kontaktem kotów z chorym ptactwem. Dlatego najlepszym sposobem, aby pomóc kotom jest izolowanie ich od ptaków, nie wypuszczanie kotów samopas na dwór, a także wybieranie do karmienia sprawdzone mokre karmy dla kotów lub kupowanie mięsa na BARF dla kota w sprawdzonych sklepach i punktach mięsnych. Mięso podawane kotom zawsze powinno być jakości Human Grade.

Czy wirusem H5N1 można się zarazić od kota?

Nie był odnotowany żaden przypadek zarażenia się człowieka wirusem ptasiej grypy od kota. W praktyce takie zjawisko zatem nie występowało, jednak naukowcy wskazują na teoretyczną możliwą transmisję, a także na zmutowanie wirusa do jeszcze większej podatności na transmisje. Większe powinowactwo zawsze będą miały osoby mające bliski kontakt równocześnie z paroma gatunkami zwierząt, jak np. hodowcy drobiu, pracownicy ferm, hodowcy świń.

Przeczytaj także: Jakimi chorobami może zarazić się kot wychodzący?

Karolina Łuszczyk

Zdjęcia: Canva.com

Źródło: www.abcdcatsvets.org/