Konik polski (Konik biłgorajski) – najważniejsze informacje o rasie

Konik polski - nazywany również czasem konikiem biłgorajskim. Najprawdopodobniej pochodzi od tarpana. Te niewielkie konie są długowieczne i bardzo odporne na choroby, a przy tym przyjacielskie i łagodne. Z tych też powodów, początkowo bardzo chętnie były wykorzystywane przez rolników, a obecnie służą głównie do celów hodowlanych oraz do hipoterapii, szczególnie do pracy z dziećmi.

Od 1974 roku rasa ta jest symbolem Roztoczańskiego Parku Narodowego, w którego logo znajduje się sylwetka konika polskiego.

Historia rasy konik polski

Jest to rasa pochodząca od tarpanów - dzikich koni, podobnych do Koni Przewalskiego, zamieszkujących lasy Europy i ukraińskie stepy do końca XIX wieku. Pod koniec XVIII wieku tarpany zostały odłowione z okolic Puszczy Białowieskiej i umieszczone w Zwierzyńcu (koło Biłgoraja). Po niemal 30 latach, z powodu narastającej biedy zostały oddane chłopom z okolicznych wsi, gdzie zaczęły się krzyżować z miejscowymi końmi, w wyniku czego ukształtowała się rasa, którą prof. Tadeusz Vetulani nazwał konikiem polskim. W Polsce po raz pierwszy spróbowano stworzyć zorganizowaną hodowlę prymitywnych koni w 1923 roku na terenie Państwowej Stadniny Koni w Janowie Podlaskim, a także w 1928 w Folwarku Dworzyszcze, który należał do Liceum Krzemienieckiego.

Konik polski - charakter

Koniki polskie można zdecydowanie określić jako zwierzęta bardzo łagodne i bardzo pojętne. W połączeniu z ich dobrym chodem, a także odpornością na trudne warunki i niewybrednością pokarmową spowodowało to, że były używane w wielu różnych dziedzinach życia. Ta niewielka rasa, dzięki swoim licznym cechom adaptacyjnym, przez cały rok może przebywać poza stajnią.

 Może Cię zainteresować: Jak widzą konie?

Jak wygląda konik polski? Wzrost i waga

Konik polski jest rasą niezbyt pokaźnych rozmiarów - w kłębie osiągają wzrost między 130 a 140 cm, a także nie są zbyt ciężkie - ich waga wynosi między 300 a 400 kg. Są dość silne i bardzo wytrzymałe, dlatego chętnie były wykorzystywane przez rolników i sadowników, a także w transporcie. Budowa ciała jest silna i krępa. Szyja szeroka i prosta, dość muskularna, a głowa o prostym profilu i szerokim czole. Uszy koników są niewielkie, ale za to grube. Charakterystyczna jest także głęboka klatka piersiowa i pojemny, a często nawet obwisły brzuch oraz ścięty zad. Ich kopyta są mocne, chociaż nieduże. Koniki polskie posiadają obfitą czarną grzywę, a w ogonach można znaleźć jedynie nieliczne jasne włosy.

Najważniejszą cechą dla koników polskich jest ich gęste, myszate umaszczenie z możliwą czarną pręgą na grzbiecie. Ze względu na próby odtworzenia wymarłego w XIX wieku tarpana, od którego pochodzą polskie dzikie konie, wszystkie odstępstwa od tej maści są niepożądane, a klacze, np. z białą gwiazdką nie są dopuszczane do rozrodu.

Koniki polskie a użyteczność

Dzięki swojemu dobremu zdrowiu, wytrwałości i zaradności w trudnych sytuacjach koniki polskie były chętnie używane przez rolników w ich gospodarstwach rolnych, a także w transporcie. Jego zalety sprawiły, że również wojsko rozważało ich wykorzystanie. Jednak potulność i łagodność koników polskich okazała się jednak dużo ważniejsza przy wykorzystaniu ich do celów rekreacyjnych - idealnie nadają się na wycieczki konne i rajdy. Są również nieocenione podczas hipoterapii ze względu właśnie na swój charakter oraz pokrój. Zdarza się, że zostają wykorzystywane do ciągnięcia lekkich zaprzęgów. Najważniejszymi jednak zastosowaniami koników polskich jest pielęgnacja krajobrazu podczas wypasania oraz stanowią one rezerwę genetyczną w hodowlach i wykorzystywane są do prób odtworzenia gatunku tarpana.

Możę Cię zainteresować: Kolka u koni - jak ją szybko rozpoznać i jak pomóc koniu?\

Konik polski - hodowla

Od 1986 roku w Szklarni, koło Biłgoraja, znajduje się ostoja konika polskiego, nazywanego również przez to konikiem biłgorajskim. Jest to tak zwana hodowla zachowawcza tej rasy, w czasie której opieka ogranicza się do podawania zimą siana. W miejscowości Kobylniki koło Poznania znajduje się także gospodarstwo rolne, które posiada ponad 100 koników polskich.

Poza hodowlami zachowawczymi główne hodowle w Polsce dzielą się na te w warunkach rezerwatowych oraz w warunkach stajennych. Pierwszy rodzaj to m.in. Parki Narodowe Roztoczański oraz Biebrzański, Stacja Doświadczalna w Stobnicy pod kierownictwem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Drugi rodzaj hodowli to Stadniny Koni Racot i Dobrzyniewo, Stado Ogierów Sieraków oraz Państwowa Stadnina Koni w Jeżewicach. W Popielnie w województwie Warmińsko-Mazurskim hodowla odbywa się i w warunkach rezerwatowych i stajennych.

Od października 2007 rozpoczęto introdukcję tej rasy w Bieszczadach. W zagrodzie adaptacyjnej na terenie nieistniejącej już wsi Radziejowa umieszczono koniki polskie. Po kilku latach adaptacji, podczas której miały się naturalnie wytworzyć tabuny oraz naturalne stosunki stadne, konie miały zostać wypuszczone na wolność. Dzikie konie w Polsce będą miały za zadanie wypełnić niszę ekologiczną jaka pozostała po opuszczonych, bądź też wysiedlonych wioskach. Dzięki ich naturalnemu odżywianiu się na łąkach, pastwiskach i terenach leśnych, grunty rolne nie zaczną zarastać drzewami i krzewami.

Przeczytaj również: Ciąża u konia


Lida Pieczulis