Chart afrykański (azawakh) - encyklopedia ras psów

Azawakh to rasa o niskim pogłowiu, rzadko występująca, szczególnie w Polsce. Dumna, szlachetna budowa ciała, niesłychanie długie nogi i wyjątkowe umaszczenie nie zapewniły tym psom popularności w krajach europejskich. Jednak czy to źle dla tej rasy? Charty afrykańskie do pełni szczęścia potrzebują rozległych, otwartych terenów, stonowanego i przewidywalnego otoczenia. Zatłoczone miasta, małe pomieszczenia i hałas frustrują te psy. Azawakh to pies ukształtowany w surowych, trudnych warunkach środowiskowych i klimatycznych, pies bardzo wytrwały i wytrzymały, spełniający się w roli stróża i doskonałego myśliwego. Niegdyś starta psa oznaczała stratę bliskiego pobratymcy dla całego plemienia, azawakh bowiem uznawany był za dar i traktowany był z ogromnym szacunkiem wśród koczowniczych osadników.

Historia rasy psa azawakh

Charty afrykańskie są rasą naturalną, bardzo starą. Podobizny tych psów znajdowały się już na malowidłach w jaskiniach koczowniczych plemion Tuaregów i to te plemiona głównie odpowiadały za hodowlę psów. Rasa pochodzi z południa Sahary, dokładniej z Mali i Niger. Najwięcej osobników, o najlepszych walorach fizycznych i użytkowych, znajdowało się w dolinie rzeki Azawakh, stąd też druga nazwa rasy. Charty afrykańskie najbliżej są spokrewnione z chartami arabskimi sloughi, które pierwotnie występowały na terenach na północ od omawianej rasy.

Azawakh brały czynny udział w polowaniach, pomagały ludności łapać gazele, zające czy szakale. Psy były szybkie, zwinne, bystre i czujne. W mig wypatrywały swoim sokolim wzrokiem potencjalną ofiarę, a następnie ruszały w pogoń za nią. Psy pomagały również w pilnowaniu i bronieniu zwierzyny, którą posiadało dane plemię. Azawakh był bardzo ceniony przez miejscowych, ludność chroniła go, dbała o pożywienie psa, pozwalała spać w swoim pobliżu, uważała go za psa wyższej rangi niż pozostałe rasy. Chart afrykański stanowił ważny element plemienia, traktowany był jak członek grupy, oznaczał gwarancję dobrobytu i bogactwa. Psy były przekazywane raczej z pokolenia na pokolenie, nie było możliwości kupna czy sprzedaży psa, takie działanie wiązałoby się ze zdradą plemienia.

Wzorzec FCI psa charta afrykańskiego został ustanowiony w 1981 roku. Psy tej rasy trafiły do Europy w latach 70 XX, ale bardzo rzadko występują na tych terenach. Azawakh ma nieprzystępny charakter, niepasujący do życia w dużych, zatłoczonych miastach. Opiekę nad rozwojem i hodowlą rasy przejęła Francja, nie sprawuje już jej Mali. W swojej ojczyźnie azawakh nie jest już wykorzystywany do polowań, czasami stanowi ozdobę domu i pełni rolę stróża, jednak niestety nawet tam rasa jest już rzadko spotykana.

Przeczytaj więcej o grupie X FCI chartach

Chart afrykański – wzorzec, waga, wzrost

Azawakh jest chartem krótkowłosym i długonożnym. Niezwykle szczupła sylwetka wpisana jest w prostokąt, ale – co rzadko spotykane wśród psów – odwrócony. Pies jest wyższy niż dłuższy. Bardzo długie nogi są proste, szczupłe, a wręcz suche, ale z mocnymi mięśniami ud. Brzuch mocno podkasany, co jest jeszcze bardziej uwydatnione przez głęboką klatkę piersiową. Grzbiet jest właściwie prosty, ogon jest cienki, noszony nisko i luźno, zazwyczaj między nogami.

Głowa charta afrykańskiego jest proporcjonalna do sylwetki. Chuda, wąska, osadzona na długiej i szczupłej szyi. Nieznaczny stop na głowie, oczy skośne i ciemne, wyraziste. Uszy azawakh ma charakterystyczne dla chartów orientalnych – wygięte, w kształcie płatka róży, małe i przylegające do głowy.

Cała sylwetka jest chuda, sucha, widoczne są kości, linia kręgosłupa i żebra psa. Pies ma niską masę ciała. Dorosły samiec charta afrykańskiego waży ok. 25 kg przy wysokości w kłębie 64 – 74 cm, a samica ok. 20 kg przy 60 – 70 cm w kłębie.

Charakterystyczny dla charta afrykańskiego jest sposób poruszania się. Podczas galopu azawakh właściwie skacze.

Umaszczenie charta afrykańskiego

We wzorcu rasy azawakh dopuszczalne jest umaszczenie płowe w różnych odcieniach. Pożądane są białe znaczenia na piersi i łapach oraz palcach psa. Dozwolona (i często wstępująca) jest czarna maska na pysku azawakh oraz pręgowanie na sierści.

Sierść jest krótka, zbita. Lubi linieć przy niedoborach pokarmowych lub przy zmianie klimatu, w którym przebywa pies.

Chart azawakh – charakter

Chart afrykański, podobnie jak chart arabski, jest psem niezależnym i zdystansowanym. To duży indywidualista, chodzący swoimi ścieżkami. Azawakh nie jest psim przytulasem, stroni od pieszczot i woli spędzać czas w towarzystwie swoim lub w dalszej obecności ludzi.

Jest to pies czujny i bystry, ale niechętnie wykonujący polecenia opiekunów. Zazwyczaj wybiera jednego swojego pana i jeśli już, to jego będzie słuchał. Azawakh ma trudny charakter, wymagający cierpliwości podczas szkolenia, a trzeba nadmienić, że szkolenie jest wymogiem. Bez niego pies będzie niezsocjalizowany, goniący za każdym poruszającym się obiektem czy zwierzyną, uciekający, a nawet może stać się zbyt lękliwy.

Przeczytaj więcej: Prawidłowa socjalizacja psa

Azawakh lubi aktywność i jej potrzebuje. Chętnie bierze udział w zabawach długodystansowych, aportowaniu, wyścigach psów. Zwykłe spacery przy tej rasie psa mogą być niewystarczające dla zapewnienia psu komfortu życia i spełnienia jego potrzeb rasowych. Wszelkie spacery powinny być prowadzone w szelkach lub w szerokiej obroży i mocnej smyczy. Pies może mieć również problemy z chodzeniem na luźnej smyczy, konieczna może być nauka tej umiejętności.

Chart afrykański nie sprawdzi się do życia w mieszkaniu, może mieć trudności w przyzwyczajeniu się do życia nawet w dużym domu z ogrodem. Pies tej rasy nad wyraz kocha wolność i rozległe przestrzenie. Od wieków puszczany był wolno, życie w zatłoczonym mieście jest dla azawakh ciężkie. Ta rasa woli harmonijne otoczenie i życie jako jedynak. Dzieci, nadmiar nieznanych osób może przytłaczać afrykańskiego psa.

Przeczytaj również: Nauka chodzenia na smyczy - metody

Chart afrykański – cena

Cena za szczeniaka charta afrykańskiego z hodowli FCI wynosi ok. 4000 zł. Ta rasa psa nie jest popularna w Polsce, ani w Europie, konieczne jest dokładne szukanie hodowli, bo nie ma ich za wiele. Decydując się na azawakh, sprawdź szczegółowo daną hodowlę, odwiedź ją i wypytaj właściciela o wszystkie nurtujące zagadnienia – w tym o historię chorób psów, socjalizację miotów. Poobserwuj jak zachowują się szczeniaki oraz ich rodzice.

Zdjęcia: Canva.com

Karolina Łuszczyk