Wścieklizna u psów – objawy, sposób zakażenia i szczepienia

Wścieklizna uważana jest za jedną z najniebezpieczniejszych chorób neurologicznych. Zakażenie praktycznie zawsze kończy się śmiercią, a przy tym choroba ta dość łatwo się rozprzestrzenia, dlatego w Polsce szczepienie psów na wściekliznę jest obowiązkowe.

Przebieg wścieklizny może przyjąć dwie formy: gwałtowną, nazywaną również szałową, oraz porażenną, inaczej cichą. Ta druga jest znacznie trudniejsza do rozpoznania. Kiedy szczepić psa na wściekliznę i jakie są objawy tej choroby?

Objawy wścieklizny u psa

Wścieklizna jest chorobą, która może dotknąć właściwie wszystkie ssaki, chociaż najczęściej występuje u dzikich zwierząt, w tym np. lisów czy nietoperzy. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt śliny chorego osobnika z otwartą raną bądź błoną śluzową. Wirus zwykle namnaża się w mięśniach, po czym atakuje nerwy obwodowe, a następnie przenosi się do mózgu. Sama choroba, choć najczęściej jej pierwsze objawy występują nie później niż po 7 dniach od zakażenia, czasami może pozostawać w ukryciu nawet ok. 5 miesięcy.

Przebieg wścieklizny u psa zależeć będzie od jej typu. Wyróżnia się formę szałową, czyli inaczej gwałtowną, a także cichą, nazywaną również utajoną. W przypadku typu gwałtownego charakterystyczne są napady szału i zachowania agresywne. Poprzedzać je mogą jednak zupełnie inne zachowania zwierzęcia, np. chowanie się i unikanie człowieka lub przeciwnie, nadmierna przyjacielskość psa, który do tej pory był raczej nieufny. W fazie napadów szału występuje również nadmierna pobudliwość, a przy tym skłonność do spożywania rzeczy niejadalnych, np. drewna czy kamieni. Chory na wściekliznę pies może też atakować przeszkody na swojej drodze lub szczekać zupełnie bez przyczyny. W ostatniej fazie następuje ślinotok i problemy z przełykaniem, co skutkuje charakterystyczną dla tej choroby pianą na pysku zwierzęcia. Zwykle pojawia się też opadanie żuchwy i niedowład kończyn, czasem zez. Niekiedy zwierzęta będące w tej fazie wydają również ochrypłe dźwięki. Jest to ostatni etap choroby, który kończy się zgonem z powodu niewydolności oddechowej.

W cichej postaci choroby po fazie pierwszej, charakteryzującej się zmianą zachowania, następuje faza otępienna. Pominięta zostaje zatem faza środkowa, której najbardziej charakterystycznym elementem są napady szału.

Szczepionka na wściekliznę – kiedy i jak często szczepić psa?

Szczepienia na wściekliznę to, jak dotąd, jedyna skuteczna forma walki z tą chorobą. Szczenięta muszą otrzymać pierwszą dawkę preparatu najpóźniej w czwartym miesiącu życia, chociaż można to zrobić już u dwumiesięcznego pieska. Iniekcje trzeba powtarzać raz do roku i każdorazowo dokumentować w książeczce szczepień czworonoga. Wpisu dokonuje lekarz weterynarii, dlatego w przypadku ugryzienia przez obcego psa warto zażądać od właściciela aktualnej książeczki szczepień. Zgodnie z prawem zwierzę może też zostać poddane obserwacji, a jeżeli nie było szczepione przeciwko wściekliźnie, nawet 15-dniowej kwarantannie. Osoba pogryziona dostaje natomiast serię zapobiegawczych zastrzyków.

Warto pamiętać, że wścieklizna może być bardzo niebezpieczna również dla człowieka, a w przypadku, gdy nie zostały podjęte natychmiastowe działania, może skończyć się zgonem. Chociaż w Polsce przypadki wścieklizny występują dość rzadko i rejestruje się jedynie kilkanaście zachorowań rocznie, dalej nie jest ona krajem wolnym od tej choroby.

Nie można również zapominać, że szczepienie przeciwko wściekliźnie nie musi oznaczać 100% ochrony przed tą chorobą, chociaż z pewnością znacznie zmniejsza ryzyko. Nawet zaszczepionego pupila należy pilnować na spacerze, szczególnie poruszając się po terenach, na których mogą występować dzikie zwierzęta. W przypadku kontaktu z jednym z nich lub ugryzienia przez zwierzę domowe, np. innego psa, należy natychmiast zgłosić się do weterynarza i zasięgnąć jego porady.
Wścieklizna to wyjątkowo groźna choroba, przed którą trzeba chronić pupila. Zwierzęta, u których się rozwinęła, poddawane są eutanazji, nie wynaleziono bowiem skutecznego leku na tę chorobę.

Teksty na blogu nie są poradą lekarską oraz nie zastępują wizyty u lekarza weterynarii.

Karolina Kupiecka

Milena Kostrubiec