Koci język – dlaczego jest szorstki?

Zmysł smaku u kotów nie jest tym najważniejszym. Jednak sam język tworzy perfekcyjne narzędzie, a to dzięki haczykom i narządowi Jacobsona, który dopełnia percepcję smakową kotów.

Odgłos szurania podczas mycia się kota lub delikatnego ścierania podczas lizania Twojej ręki zapewne nie jest Ci obcy. Wiesz skąd pochodzi?

Język kota

Język kotów bierze udział w procesie żucia, jedzenia, trawienia, picia, ale także pielęgnacji futra. Pokryty jest około 30 brodaweczkami, zakrzywionymi wypustkami, które odpowiadają ze efekt szorstkiego języka. Kreatynowe haczyki są twarde niczym paznokcie, a ich średnia długość to ok. 2 mm. Znajdują się one głównie z środkowej części języka.
Co ciekawe, haczyki te posiadają również tygrysy.

Koci język daje również informacje o stanie zdrowia kota. Wszystkie schorzenia w obrębie jamy ustanej kota powodują zmianę ruchów języka i jego położenia. Kiedy kot się ślini i wystawia język to sygnał do natychmiastowej wizyty u lekarza weterynarii. Jest to spowodowane silnym bólem, a jego podłoże może być w stanie zapalnym dziąseł, problemami z uzębieniem, nadżerkami, niestrawnością, ale także zatruciem np. roślinami niebezpiecznymi dla kota.

Przeczytaj więcej o Zapaleniu dziąseł u kota

Dlaczego kot ma szorstki język?

• łatwiejsze pobieranie wody, dzięki zmniejszeniu napięcia powierzchniowego
• dokładne rozcieranie pokarmu
• rozczesywanie sierści i jej pielęgnację
• wyłapywanie martwego włosa
• ściąganie brudu, zanieczyszczeń i pasożytów z sierści

Należy pamiętać, że pozytywne aspekty haczyków na kocim języku jednocześnie mogą sprawić troszkę problemów. Wypustki zakrzywione do tyłu uniemożliwiają cofnięcie złapanych włosów i kot może je jedynie połknąć. Dlatego też konieczne jest zapewnienie kotu dostępu do trawy, która pozwoli kotu na pozbycie się kul włosowych i zapobieganie to zakłaczeniu. Mając kota półdługowłosego i długowłosego należy pomóc mu w rozczesywaniu sierści. Język kota jest niezwykły, ale nie da rady przedostać się przez gęstą i długą sierść, aby dokładnie ją wyczesać.

Warto zwrócić też uwagę na wszelkie zabawki dla kotów, a także dekoracje w mieszkaniu – wstążki, ozdoby. Kiedy kot poliże luźne elementy, nie będzie w stanie ich wypluć. W przypadku wstążek czy piórek stanowi to już zagrożenie dla zdrowia i życia pupila.

Kocie smaki

Smak u kotów nie jest najlepiej rozwiniętym zmysłem. Język kotów posiada około 5 razy mniej kubków smakowych niż psy i aż 20 razy mniej niż ludzie. Kubki smakowe znajdują się na niektórych brodaweczkach i skupione są głównie z tyłu i na bokach języka. Chociaż większość kotów jest w stanie rozpoznawać 4 smaki – słony, kwaśny, gorzki i słodki – to preferują tylko 3 pierwsze. Niektóre koty w ogóle nie rozpoznają smaku słodkiego. Mimo że kocięta pobierają laktozę z mlekiem matki (mającą słodki smak) to po przejściu na pokarm stały, koty unikają słodkiego. I słusznie, ponieważ takie produkty wywołują u nich niestrawność, a samo mleko jest główną przyczyną biegunek u kotów.

Narząd Jacobsona

Inaczej zwanym także narządem przylemieszowym. Składa się z dwóch zatok, które są ślepo zakończone. Znajduje się on na dnie jamy nosowej, a otwiera się w górnej części jamy gębowej, zaraz za górnymi siekaczami kota. Widoczny jest malutki punkcik, który może być mylony z pigmentacją czy nawet kleszczem. Narząd ten występuje również u innych zwierząt, m.in. tygrysów czy koni.

Narząd Jacobsona został odkryty i opisany ponad 200 lat temu przez duńskiego lekarza, od którego zawdzięcza swoją nazwę.
Narząd Jacobsona wywołuje charakterystyczną reakcję - odruch flehmen. Polega on na podnoszeniu górnej wargi, częściowego otwarcia pyszczka i ukazaniu przednich zębów. Ten grymas ułatwia wprowadzenie powietrza i przeniesienie cząsteczek zapachowych do narządu przylemieszowego. Czasami towarzyszy temu oblizywanie się kota – najczęściej, kiedy powietrze jest suche – gdyż ułatwia to i przyspiesza „smakowanie zapachów”.

Narząd przylemieszowy pomaga kotu przetwarzać informacje o innych kotach i miejscach na podstawie woni. Takie dane ukazują kotu jakiej płci był przechodzący kot, w jakiej fazie życia, czy stanowi dla kota zagrożenie czy wręcz przeciwnie – jest przyjaźnie nastawiony. Narząd ten jest ściśle związany z instynktem płciowym i aktywnością płciową. Odruch flehmen najsilniejszy jest u niekastrowanych kocurów.

Karolina Łuszczyk