Kątniki domowe (Tegenaria domestica) - wszystko, co powinno się wiedzieć o tych pająkach

Kątniki domowe to jedne z najczęściej spotykanych pająków w domach. Cechuje je umiejętność przystosowania się do różnorodnych warunków środowiskowych, co sprawia, że są one obecne niemal w każdym domowym zakątku, od piwnic po strychy. Te niepozorne stworzenia, choć często budzą strach lub niechęć, pełnią ważną rolę w domowym ekosystemie, pomagając utrzymać w ryzach populacje mniej pożądanych owadów.

Kątniki domowe - charakteryzacja i występowanie

Kątniki to powszechna nazwa na rodzaj pająków. Tegenaria domestica, znany również jako kątnik domowy, jest jednym z najczęściej spotykanych pająków w domowych pomieszczeniach. Charakteryzuje się brązowym ciałem z ciemniejszymi pasami na odwłoku, które mogą różnić się intensywnością w zależności od konkretnego osobnika. Długość ciała kątnika domowego może osiągnąć od 7,5 do 14 mm, przy czym samice są zazwyczaj większe niż samce. Kątniki te preferują ciemne i wilgotne miejsca, takie jak piwnice, zakamarki za meblami, a nawet wnętrza skrzynek z narzędziami. Kątnik domowy ma szczękoczułki z 3-4 zębami. Na jego ciemnobrązowym odwłoku znajduje się żółtawa przepaska środkowa. Buduje lejkowate sieci łowne i jest aktywny nocą. Kątnik domowy większy jest jednym z największych pająków żyjących w Polsce. Jego większy kuzyn – kątnik większy (Eratigena atrica), zwany też kątnikiem olbrzymim – jest również gatunkiem występującym w Polsce. Może osiągać nawet 18 mm. Jego widok może przerażać, jednak tak jak kątnik domowy, jest nieszkodliwy dla człowieka.

Może Cię zaintersować: Mole spożywcze i ubraniowe - najważniejsze informacje 

Czy kątniki domowe są jadowite?

Często pojawiające się pytanie, czy kątniki są jadowite, ma jednoznaczną odpowiedź: tak, ale ich jad nie jest niebezpieczny dla ludzi. Kątniki mają bardzo słabe i małe kły, które w większości przypadków nie są w stanie przebić ludzkiej skóry. Jad kątników jest skuteczny głównie wobec ich naturalnych ofiar, takich jak drobne owady, ale dla człowieka jest zupełnie nieszkodliwy. Ukąszenie kątnika większego może być bardziej dotkliwe, jednak w Polsce nie ma pająków, których jad byłby śmiertelny czy bardzo szkodliwy. Niektóre osoby mogą być uczulone na ukąszenia pająków, co naturalnie może być bardziej bolesne. W przypadku wystąpienia takich objawów jak duże napuchnięcie, trudności z oddychaniem czy bolesność w okolicy ukąszonego miejsca, należy skorzystać z pomocy lekarskiej.

Co je kątnik domowy?

Dieta kątników domowych jest typowa dla większości pająków. Pająki te są drapieżnikami, które polują na małe owady takie jak muchy, komary, mole czy inne małe pająki. Kątniki wykorzystują swoje sieci, aby łapać ofiary, a następnie paraliżują je za pomocą jadu, co pozwala im na spokojne spożycie pokarmu. To, co jedzą kątniki domowe, jest więc kluczowe dla utrzymania równowagi w ekosystemie domowym, pomagając kontrolować populacje innych, często mniej pożądanych owadów. Zwłaszcza są skuteczne w przypadku komarów, które odwiedzają nasze domy latem.

Co odstrasza kątniki domowe?

Istnieje kilka naturalnych metod, które mogą pomóc w odstraszeniu kątników z domu. Do najbardziej popularnych należy użycie olejków eterycznych, takich jak olejek lawendowy, miętowy, z drzewa herbacianego lub eukaliptusowy. Waciki nasączone tymi olejkami, rozmieszczone w miejscach, gdzie często pojawiają się kątniki, mogą skutecznie odstraszać pająki. Można też pokropić parapety i ramy okien. Umieszczenie świeżych skórek z cytryny lub pomarańczy wzdłuż progów okien i drzwi również może pomóc w odstraszeniu pająków. Pająki nie lubią również niektórych zapachów ziół. Rośliny takie jak lawenda, mięta czy rozmaryn mogą odstraszać pająki, jeśli będą rosnąć w pobliżu okien lub drzwi. Skuteczne też mogą być preparaty (spraye, urządzenia), które mają odstraszać pająki. Regularne sprzątanie, eliminowanie kurzu i sieci pająków również pomaga w utrzymaniu tych owadów z dala od domowych wnętrz. Ważne jest też sprzątanie zakamarków, skrzynek i innych ciemnych miejsc, co może znacznie ograniczyć możliwości schronienia się pająków. Przydatne może być też uszczelnienie okien i drzwi, jednak w letnich miesiącach jest to uciążliwe.

Skąd się biorą pająki kątniki w domu?

Kątniki w domu mogą pojawiać się z różnych powodów, zazwyczaj w poszukiwaniu pożywienia, schronienia, lub miejsca do rozmnażania. Te pająki przyciągane są głównie przez obecność innych owadów, takich jak muchy, komary czy ćmy, które stanowią ich główne źródło pożywienia. Domowe środowisko często oferuje kątnikom optymalne warunki życiowe, takie jak ciepło i wilgoć, szczególnie w chłodniejszych miesiącach, kiedy to szukają one ciepłego miejsca na zimowanie. Ponadto, kątniki mogą dostać się do wnętrza domu przez małe szczeliny i otwory, takie jak nieszczelne okna, drzwi czy systemy wentylacyjne. Czasami są też przypadkowo wniesione do domu na przedmiotach, takich jak rośliny, drewno opałowe, czy nawet na odzieży. Obecność kątników w domu może być również związana z ich cyklem rozmnażania, zwłaszcza gdy znajdą idealne, ciepłe i zaciszne miejsca do składania jaj.

Może Cię zainteresować: Jak przebiega wylinka pająka?

Kątnik w domu - co zrobić?

Znalezienie kątników w domu nie powinno być powodem do paniki. Kątniki są generalnie nieszkodliwe i mogą nawet pomóc w redukcji innych, bardziej dokuczliwych owadów. Jeśli jednak ich obecność jest niepożądana, skuteczną metodą jest regularne usuwanie sieci oraz stosowanie wspomnianych naturalnych repelentów. W ekstremalnych przypadkach, gdy problem z kątnikami staje się poważny, można rozważyć skonsultowanie się z profesjonalną firmą dezynsekcyjną, która zajmie się problemem w sposób bezpieczny i skuteczny. Kątniki w domu to zjawisko dość powszechne i zazwyczaj niegroźne. Dzięki prostym metodom można kontrolować ich populację, jednocześnie korzystając z ich naturalnych predyspozycji do utrzymania domu wolnego od innych owadów.

Aleksandra Drzewińska

Zdajęcie: Canva.com