Świerzb u kota – przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

Świerzb to u kotów bardzo częsta choroba. Zazwyczaj występuje u wolnożyjących osobników, ale może przydarzyć się także twojemu mruczkowi. Wywołujące ją pasożyty błyskawicznie się rozprzestrzeniają, niekoniecznie przez bezpośredni kontakt z zakażonym zwierzęciem.

Świerzb u kotów dość łatwo poddaje się leczeniu, ale zaniedbany może prowadzić do poważnych powikłań. Dlatego przy pierwszych objawach choroby musisz niezwłocznie udać się z pupilem do weterynarza. Domowe leczenie świerzbu u kota jest nieskuteczne i może jedynie przysporzyć zwierzęciu dodatkowych cierpień.

Co jest przyczyną świerzbu u kota?

Świerzb u kota wywołują powszechnie występujące pajęczaki należące do rzędu roztoczy – świerzbowce. Pasożyty te bytują na powierzchni skóry żywiciela. Odżywiają się komórkami naskórka i płynami wysiękowymi. Rozwojowi świerzbowców sprzyja ciepłe, wilgotne środowisko, z ograniczonym przepływem powietrza. Dlatego najczęstszą postać choroby wywołuje u kota świerzbowiec uszny, żyjący w przewodzie słuchowym zewnętrznym.
Rzadsza jest skórna postać choroby, powodowana przez świerzbowca drążącego (jego samice drążą w skórze swego rodzaju tunele, w których składają jaja). Ta odmiana dotyczy niemal wyłącznie kotów i bardzo łatwo przenosi się między nimi. Dotyka zwłaszcza wolnożyjące osobniki o osłabionej odporności oraz kocięta. Zwierzęta zarażają się od siebie głównie przez bezpośredni kontakt, choć źródłem zakażenia mogą być także miski lub legowiska. Świerzb uszny jest nieco mnie zakaźny, jednak w tym przypadku kot zarazić się może nawet od innych gatunków zwierząt, np. od psów.

Objawy świerzbu u kota

Dominującym objawem świerzbu jest świąd (dawniej nazywany świerzbem – stąd nazwa schorzenia), będący reakcją alergiczną na obecność roztoczy. Możesz podejrzewać wystąpienie choroby, jeśli twój kot zacznie się intensywnie drapać, a przy świerzbie usznym dodatkowo nietypowo potrząsać głową, kłaść uszy po sobie lub ocierać się nimi o przedmioty. W ten sposób świerzb staje się przyczyną urazów, które mogą ulegać nadkażeniu bakteryjnemu. Drapanie się jest także powodem rozprzestrzeniania się choroby na inne obszary ciała. Świerzbowi towarzyszyć może widocznie gorsze samopoczucie zwierzęcia, utrata apetytu i spadek wagi.
Objawami świerzbu usznego u kota mogą być: nieprzyjemny zapach i brązowa, woskowa wydzielina, a także reakcja obronna zwierzęcia w chwili głaskania go w okolicy uszu. Nieleczona choroba może prowadzić do zapalenia przewodów słuchowych, a nawet do utraty słuchu.
Świerzb skórny u kota najczęściej atakuje najpierw zewnętrzne powierzchnie małżowin usznych i pyszczek. Z czasem zmiany skórne pojawić się mogą także na łapach (szczególnie w okolicy stawów), brzuchu, rzadziej na grzbiecie. Świerzb powoduje miejscowe wyłysienia, zaczerwienienie skóry, jej łuszczenie się i powstawanie szarożółtych strupów. Nieleczony rozprzestrzenia się na całe ciało, powodując ogólny stan zapalny, a nawet śmierć zwierzęcia.

Leczenie świerzbu u kota

Świerzb u kotów wymaga złożonego leczenia pod opieką weterynarza. Zwierzęciu podaje się środki roztoczobójcze na bazie takich substancji jak moksydektyna, milbemycyna, selamektyna czy fipronil. Preparaty na świerzb u kota mają postać maści lub kropli aplikowanych miejscowo. Terapię często łączy się ze środkami typu spot-on (o przedłużonym działaniu, aplikowanymi na kark czworonoga).
Leczenie świerzbu u kota może wiązać się także z podawaniem środków przeciwzapalnych i antybiotyków, które mają zwalczyć bakteryjne nadkażenia zmian chorobowych. Dodatkowo stosuje się leki przeciwświądowe.
Jeśli w twoim domu przebywa więcej kotów, w przypadku stwierdzeniu świerzbu u jednego osobnika profilaktycznie powinieneś przeleczyć wszystkie. Konieczne jest także staranne wysprzątanie mieszkania, a w szczególności kocich legowisk oraz misek.

Anna Dobroń

Milena Kostrubiec