Rozwój szczeniaka – jak wyglądają poszczególne etapy?

Rozwój szczeniaka zarówno w aspekcie fizycznym, jak i psychicznym jest szczególnie intensywny w trakcie pierwszych tygodni życia. Specjaliści podzielili go na 6 etapów. Podczas ich trwania pies potrzebuje od swojego opiekuna szczególnej uwagi i troski.



Opieka nad szczeniakami to czynnik w ogromnym stopniu determinujący rozwój i wzrost zwierzęcia oraz jego przyszłe funkcjonowanie. Psy uzyskują dojrzałość po osiągnięciu 1. r.ż. Tempo ich rozwoju nieco różni się w zależności od rasy.

Rozwój szczeniaka – etapy

• neonatalny – 1–12 dni,
• przejściowy między dwoma krytycznymi etapami – 12–21 dni,
• socjalizacji pierwotnej – 3–7 tydzień,
• socjalizacji wtórnej – 8–12 tydzień,
• młodzieńczy – 12–21 tydzień.

Następnie ma miejsce okres dojrzewania, który trwa 6–12 miesiąca. Pies po ukończeniu 1. r.ż. staje się w pełni ukształtowanym zwierzęciem. Należy przy tym pamiętać, iż rozwój czworonoga to kwestia indywidualna. Przedstawiciele dużych ras dojrzewają nieco wolniej od małych.

Kiedy szczeniaki otwierają oczy?

Psy z chwilą urodzenia mają prawidłowo działające zmysły smaku i węchu. Reagują na zmiany temperatury i dotyk. Jedno z częstszych pytań odnoszących się do ich zmysłów brzmi – kiedy szczeniaki otwierają oczy. Dochodzi do tego po 8–10 dniach od przyjścia na świat. Jeszcze później, bo około 21 dnia życia, otwierają się uszy.

Rozwój szczeniaka – faza neonatalna

W fazie neonatalnej szczenię jest całkowicie zdane na matkę, która stanowi dla niego źródło pokarmu i ciepła. Nie należy go niepotrzebnie od niej odciągać. Zwierzęta powinny mieć zapewnione w tym czasie dużo spokoju. Termoregulacja jest na tyle słaba, że oddzielony od gniazda szczeniak może nie przeżyć z powodu obniżonej temperatury ciała. Nie jest w stanie samodzielnie wypróżniać się. Matka stymuluje go do załatwiania potrzeb fizjologicznych. Przez pierwsze tygodnie śpi około 90% doby. Całą energię przeznacza na wzrost. W ciągu tygodnia podwaja masę urodzeniową. Na tym etapie rozwoju psy nie chodzą. Pełzają, używając na początku tylko przednich kończyn, a pod koniec tego etapu wszystkich łap. Specjaliści zalecają poddawanie maluchów stymulacji neurologicznej. Polega ona na wykonywaniu kilku prostych ćwiczeń, np. unoszeniu i opuszczaniu głowy, dotykaniu między opuszkami palców, trzymaniu w pozycji na grzbiecie.

Rozwój szczeniaka – faza przejściowa

W fazie przejściowej psy podejmują pierwsze próby zabawy z rodzeństwem. Zachodzi inhibicja gryzienia – uczą się, z jaką siłą mogą się podgryzać, by nie zrobić sobie krzywdy. Ograniczenie kontaktu z innymi szczeniętami uniemożliwi zdobycie tej zdolności, co przyczynić się może do kłopotliwych kontaktów z psami w przyszłości i gryzienia ludzi. Zwierzęta z każdym dniem przybierają na wadze i stają się coraz bardziej samodzielne.

Rozwój szczeniaka – socjalizacja

Etap socjalizacji pierwotnej to nauka odpowiednich zachowań poprzez oddziaływanie środowiska, kontakt z matką i rodzeństwem. Zbyt wczesne odebranie szczeniąt od matki staje się podłożem późniejszych niepożądanych zachowań. Stopniowo należy też zaznajamiać maluchy z otaczającym światem – oswajać z bodźcami zewnętrznymi. Warto przywołać w tym miejscu program Margaret Hughes – „Złotą Dwunastkę”, który polega na wystawianiu szczeniaka na maksymalną ilość bodźców pełniących na przyszłość rolę swoistej szczepionki. W 4 tygodniu zmienia się ich dieta. Zaczynają spożywać karmę. W 5–6 tygodniu chętnie podejmują pierwsze wyprawy. Same wypróżniają się i wybierają do tego miejsce. Po 7 tygodniu mogą być zabrane do nowych domów. Następuje socjalizacja wtórna, o którą musi zadbać właściciel.

Rozwój szczeniaka – faza młodzieńcza i dojrzewanie

Faza młodzieńcza to okres rozwijania zdolności uczenia się. Koordynacja motoryczna osiągnęła wysoki poziom. Pies ćwiczy zachowania w sytuacjach konfliktowych. Pojawić się może etap buntu, podczas którego będzie sprawdzał, na co może sobie pozwolić. W tym czasie buduje się pewność siebie zwierzęcia. W organizmie pupila zachodzi sporo zmian hormonalnych. Właściciel nie powinien dać wyprowadzić się z równowagi. Musi być konsekwentny i stanowczy. Około 12 miesiąca pies osiąga pełną dojrzałość płciową.

Olga Dąbska

Milena Kostrubiec