Owczarek południoworosyjski Jużak - encyklopedia ras psów

Owczarek południoworosyjski niegdyś nazywany był owczarkiem rosyjskim, a aktualnie lepiej znany jest pod nazwą jużak. To duży i masywny pies, z obfitą, białą okrywą włosową. Jużak posiada specyficzny temperament – jest bezwzględny i uparty, co w połączeniu ze sporymi rozmiarami ciała daje niebezpieczny wynik. Jużaki nie są polecane do rodzin z dziećmi, zwłaszcza mieszkających w mieszkaniach. Za to uważane są za świetnych stróżów posesji przemysłowych.

Historia owczarków południoworosyjskich jużak

Jużaki są psami stosunkowo tajemniczymi – zarówno w historii, jak i zachowaniu. Uznaje się, że psy tego typu przybyły wraz z owcami merynos, na tereny południowej Rosji i Ukrainy, z Hiszpanii i dalszej południowej Europy. Na nowych terenach dochodzić miało do krzyżowań psów z miejscowymi psami pastersko-stróżującymi, które należały do Tatarów i charakteryzowały się sporymi rozmiarami ciał oraz mocnymi temperamentami. Wynikiem czego miały być psy coraz odporniejsze na różne trudne warunki atmosferyczne i nieustraszone. Psy wyglądem przypominały owczarki katalońskie, jednak były jeszcze większe i bardziej kosmate.

W 1930 r. powstał pierwszy wzorzec owczarków południoworosyjskich, a w 1952 r. jużaki zostały wpisane do grupy 1 owczarków i sekcji I owczarków w klasyfikacji FCI. Do Polski psy tej rasy trafiły późno, bo w 1984 r., i nie zyskały dużej popularności w narodzie.

Wzorzec rasy jużak

Jużaki rosyjskie należą do psów ras bardzo dużych. Dorosły osobnik powinien osiągać wzrost 62 – 65 cm, z tym że u suk jest to ta niższa wartość, a u samców wyższa. Wzorzec rasy nie określa docelowej masy ciała psa, jednak zazwyczaj oscyluje ona ok. 30 – 35 kg.

Owczarek południoworosyjski ma prosty grzbiet i umięśnione ciało. Sylwetka psa wpisuje się w prostokąt. Nogi ma proste, długie. Brzuch lekko podkasany, a ogon średniej długości i zwisający. Głowa jużaka jest proporcjonalna do ciała, umieszczona na suchej, ale mocnej szyi. Jużak ma małe, trójkątne i zwisające uszy. Oczy ciemne, zakryte brwiami.

Sierść i umaszczenie jużaka

Włos owczarków południoworosyjskich jest twardy, kosmaty i długi – rosnący nawet do 10 – 15 cm. Cała okrywa włosowa jest dwuwarstwowa, podszerstek jest bardzo obfity, włos okrywowy również gęsto rozłożony. Na głowie włosy tworzą brodę i brwi. Na pozostałych częściach ciała włosy są raczej równomiernej długości. Taka okrywa włosowa idealnie spełniała rolę ochrony termoizolacyjnej psa, jak również utrudniała drapieżnikom ugryzienie i zranienie psa podczas walki.

FCI dopuszcza u owczarka południoworosyjskiego umaszczenie białe, płowe i łaciate. Zdecydowanie najbardziej preferowane jest białe.

Owczarki południoworosyjskie - zdrowie

Jużaki owczarki południoworosyjskie są psami odpornymi na zmienne warunki atmosferyczne i infekcje. Z natury cechuje je mocna odporność organizmu i rzadko chorują. Zazwyczaj żyją w zdrowiu ok. 12 – 15 lat.

FCI u suk i psów przeznaczonych do hodowli wymaga prześwietlenia na dysplazję stawów biodrowych. Jest to związane z większą częstotliwością chorowania tej rasy na to właśnie schorzenie.

Jużak - charakter

Owczarek południoworosyjski jużak jest charakternym psem. Hodowany był dla uzyskania jak najlepszych efektów w obronie stad, przy jednocześnie małych wymaganiach samego psa. Jużak jest zacięty, zdecydowany w swoich decyzjach i bezwzględny w ich realizowaniu. Te cechy uczyniły go świetnym stróżem posesji, był i jest nieustępliwy nawet wobec drapieżników oraz napastników większych od siebie. Pies tej rasy jest bardzo czujny, wyczuje każdy ruch, przez co ciężko mu czasami odpocząć i złapać wytchnienie przy wieloosobowej rodzinie. Konieczne jest wtedy zajęcia psa zadaniami i ćwiczeniami umysłowymi, które pozwolą na zaspokojenie jego podstawowych potrzeb. Jużak nie odnajdzie się w małym mieszkaniu, nie jest polecany również do licznych rodzin. Z pewnością za to sprawdzi się w roli psa domowo-stróżującego. Najlepiej czuje się mając do dyspozycji duży teren, który może swobodnie patrolować.

Pies jużak jest mało wymagający pod względem pielęgnacji, żywienia czy potrzeb. Ma silną psychikę i potrzebuje równie silnego opiekuna, który będzie w stanie podołać prowadzeniu psa. Jużak jest odważny, ale trudno podporządkowuje się człowiekowi. Treningi mogą być żmudne, lecz są konieczne. Powinny być raczej krótkie i częste, aby nadto nie przebodźcować i nie zirytować psa. Owczarek południoworosyjski może być bardzo oddanym i wiernym towarzyszem, ale konieczne jest odpowiednie jego prowadzenie – pełne zrozumienia dla historii rasy i cech, dla jakich został stworzony.

Jużak - cena

Cena szczeniaka jużaka jest w większości krajów wysoka. Ma to związek z niskim występowaniem hodowli jużaków, a także trudnością prowadzenia samych psów. Każdy koszt zakupu szczeniaka należy raczej połączyć z kosztem wyjazdu za granicę, bowiem w Polsce bardzo ciężko dostać szczeniaki tej rasy. Myśląc o szczeniętach jużaka należy przygotować się na kwotę rzędu kilku tysięcy euro. Nie warto łapać tańszych ofert z niepewnych źródeł. Kupno owczarka południoworosyjskiego jużaka powinno być jedynie z dobrej i wykwalifikowanej hodowli, w przeciwnym razie grozi to posiadaniem psa agresywnego, niezrównoważonego, który może stanowić realne zagrożenie dla otoczenia.

Pierwszym krokiem szukania szczeniaka owczarka południoworosyjskiego powinna być wizyta na wystawach psów – najlepiej tych międzypaństwowych. Można na nich złapać wartościowe kontakty, a także zapoznać się z obecnymi na miejscu hodowcami rasy.

Wyprawka dla jużaka kosztować będzie ok. 1500 zł, a średni miesięczny koszt utrzymania psa tej rasy to 1000 zł.



Karolina Łuszczyk

Zdjęcia: Canva.com