FIV – jak przebiega kocie AIDS i czy można leczyć tę chorobę?

FIV (ang. feline immunodeficiency virus) to wirus nabytego niedoboru immunologicznego występujący u kotowatych, w tym u kotów domowych. Potocznie nazywany jest kocim HIV, ponieważ powoduje chorobę, która ma podobny przebieg jak AIDS u ludzi.

Skrót FIV oznacza się także chorobę, którą wywołuje wirus. To jedna z najpoważniejszych chorób zakaźnych (obok FeLV i PIP), które zagrażają domowym kotom. FIV jest schorzeniem nieuleczalnym, ale dzięki odpowiedniej opiece można przedłużyć życie pupilowi i znacznie podnieść jego komfort.

Czym jest FIV i jak dochodzi do zakażenia?

Koci wirus FIV powoduje zespół nabytego niedoboru odporności. Oznacza to, że w przebiegu choroby dochodzi do trwałego uszkodzenia układu immunologicznego czworonoga.
Do zakażenia wirusem FIV dochodzi poprzez kontakt zdrowego zwierzęcia z wydzielinami chorego – śliną, krwią, moczem, nasieniem, mlekiem lub innymi płynami ustrojowymi. Taka sytuacja może się zdarzyć np. podczas walk o terytorium (kiedy dochodzi do pogryzień, zadrapań) albo w czasie kopulacji. Zarazić się mogą także kocięta od matki i to nie tylko w trakcie karmienia, ale już w życiu płodowym. Wobec powyższego najczęściej chorują koty wychodzące i wolnożyjące, zwłaszcza te aktywne seksualnie. W grupie ryzyka znajdują się również zwierzęta domowe o nieznanej przeszłości.
Kot pozostaje nosicielem FIV do końca życia. Może zarażać inne koty na każdym etapie choroby, nawet jeśli przebiega ona bezobjawowo. Wirus nie zagraża pozostałym gatunkom zwierząt (w tym psom) ani ludziom.

Objawy FIV u kota: fazy choroby

Objawy nabytego niedoboru immunologicznego kotów są niespecyficzne, zwłaszcza we wczesnych fazach choroby. Dlatego FIV często wykrywa się dopiero w zaawansowanym stadium. Uwagę opiekuna powinny zwrócić takie symptomy jak:

● ogólne osłabienie pupila;
● przewlekle powiększone węzły chłonne;
● zmiany zapalne, np. w jamie ustnej;
● nawracające infekcje.

W przebiegu FIV u kota można wyróżnić kilka faz:

● faza wiremii – okres trwający około 6–9 tygodni od chwili zakażenia, w którego czasie wirus namnaża się w organizmie zwierzęcia i może dawać objawy typowe dla innych chorób wirusowych (spadek aktywności i apetytu, gorączka, zaburzenia trawienne);
● faza bezobjawowa – następuje utajenie wirusa, dochodzi do wyciszenia objawów; faza ta może trwać nawet wiele lat;
● faza pogarszania się stanu zdrowia – kot jest w wyraźnie gorszej kondycji: ma mniej energii, traci apetyt, pogorszeniu ulega stan jego sierści; jeśli do tej fazy dochodzi po kilku latach od zakażenia, za przyczynę zmian łatwo uznać wiek zwierzęcia;
● faza immunosupresji (obniżenia odporności) – pupil traci na wadze, coraz częściej choruje, a infekcje i zmiany zapalne słabo poddają się terapii; niestety zwykle dopiero na tym etapie diagnozuje się FIV;
● faza wielonarządowej niewydolności organizmu – prowadzi do śmierci zwierzęcia, zwykle nie dochodzi do niej u kotów pozostających pod opieką weterynaryjną, a jeśli tak stanie, najprawdopodobniej lekarz zaleci eutanazję.

Opieka nad kotem chorym na FIV

FIV to choroba nieuleczalna, ale dzięki odpowiedniej opiece można powstrzymać jej rozwój, a także zapobiegać powikłaniom. Kot musi przede wszystkim zostać odpowiednio wcześnie zdiagnozowany. Przy jakichkolwiek niepokojących objawach warto przeprowadzić test na FIV (zwykle na podstawie badania krwi).

Leczenie polega na wzmacnianiu odporności kota poprzez:

● regularne szczepienia i odrobaczanie;
● prawidłowo zbilansowaną dietę;
● suplementy zawierające takie związki jak kwas askorbinowy, lizyna, kwasy omega-3 oraz β-Glukany (ich wybór należy skonsultować z weterynarzem!);
● ograniczanie sytuacji stresowych.

Antybiotyki, sterydy lub inne leki działające przeciwzapalnie albo antybakteryjnie podaje się kotu w przypadku wystąpienia infekcji wtórnych.
Kot będący nosicielem FIV powinien być poddawany regularnym badaniom kontrolnym. Należy również dbać o to, by nie miał kontaktu z innymi zwierzętami, zwłaszcza kotami – nie tylko ze względu na ryzyko zarażenia FIV, lecz także po to, by nie narażać pupila na infekcje. Zwierzę może mieszkać z innym kotem chorym na FIV.

Anna Dobroń

Milena Kostrubiec