Czy ryby widzą wodę i kolory? Budowa rybiego oka

Nie ulega wątpliwości, że ryby widzą świat w zupełnie inny sposób niż zwierzęta lądowe. Światło zachowuje się inaczej w wodzie niż w powietrzu, dlatego też ogromny wpływ na to, jak rozwija się zmysł wzroku u ryb wywarło środowisko, w którym żyją. Jak działa oko ryby? W jaki sposób ryby widzą wodę? Czy dostrzegają kolory? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Jak zbudowane jest oko ryby?

Budowa narządu wzroku u ryb jest doskonale dostosowana do warunków życia oraz ich potrzeb behawioralnych. Oczy ryby umiejscowione są po bokach głowy, co sprawia, że ma ona szerszy kąt widzenia oraz może patrzeć jednocześnie w dwóch kierunkach. Właściwość ta nazywana jest widzeniem jednoocznym dlatego, że taka budowa nie pozwala na skoncentrowanie wzroku (obu oczu jednocześnie) na jednym przedmiocie. Warto również wspomnieć o tym, że istnieją także gatunki, jak na przykład ryby karpiowate, u których gałki oczne mają zdolność poruszania się zależnie od siebie.

Główną rolę w procesie widzenia pełni siatkówka. W niej właśnie umieszczone są receptory wrażliwe na światło. Kolejnym niezwykle istotnym elementem budowy oka ryby jest soczewka, która w przeciwieństwie do ludzkiej jest kolista. Taka budowa narządu umożliwia odpowiedni ruch soczewki względem siatkówki, dzięki czemu ryba ma możliwość „złapania ostrości” widzenia na konkretny obiekt. Ważną rolę pełnią także są czopki i pręciki, odpowiadające za widzenie barw. Niektóre z gatunków ryb, szczególnie te prowadzące dzienny tryb życia, mają aż pięć czopków odpowiadających za odróżnianie barw. Dla porównania, człowiek posiada w swoim oku trzy czopki, odpowiedzialne za rejestrowanie przez jego oko kolorów: czerwonego, zielonego i niebieskiego, co pozwala mu na odróżnianie nawet 300.000 odcieni barw.

Jak ryby widzą kolory?

Dzięki posiadaniu większej ilości czopków w siatkówce ryby mają nie tylko możliwość rejestrowania wszystkich kolorów dostrzeganych przez człowieka, ale mogą również widzieć te, których nie dostrzeże on gołym okiem - na przykład ultrafiolet. Warto wspomnieć także o tym, że na poszczególnych głębokościach przestają być widoczne konkretne barwy. Dzieje się tak dlatego, że woda pochłania najszybciej tzw. fale długie. Dla przykładu na głębokości trzech metrów całkowicie znika barwa czerwona, a na dziesięciu metrach natomiast pomarańczowa, a dopiero na czterdziestu metrach nie można dostrzec barwy fioletowej. Trzeba tu jednak pamiętać, ze dane te dotyczą wody krystalicznie czystej i każde odchylenia od tej normy np. jej zmętnienie czy falowanie, będą miały wpływ na widzenie kolorów przez organizmy wodne.

Czy ryby widzą wodę?

Wiele mówi się o słabym wzroku u ryb. Organizmy te najlepiej widzą przedmioty znajdujące się w odległości do 1 metra od nich. Nie jest to jednak stałą regułą, ponieważ wiele zależy od środowiska, w jakim się znajdują. Poszczególne zbiorniki wodne wyróżnia między innymi ich nasłonecznienie, przejrzystość wody, roślinność w niej występująca, temperatura czy też rodzaj i głębokość dna. Ciekawym faktem jest również zależność temperatury wody do ostrości widzenia ryby - im jest ona zimniejsza, tym bardziej wzrok się wyostrza.

Słaby wzrok ryb rekompensuje im niezwykle czuła linia boczna, która u organizmów wodnych pełni rolę narządu czuciowego. Ze względu na tę ważną rolę w życiu ryby nazywany jest często szóstym zmysłem lub narządem dotyku na odległość. Pozwala on na odczuwanie obecności innych obiektów czy też organizmów obok płynących, a także zbliżanie się lub oddalanie od obiektów. Ponadto dzięki czułej linii bocznej ryba może określić wielkość pobliskiego obiektu np. rośliny, przeszkody, drapieżnika , co umożliwia również dokładne określenie miejsca, prędkości i kierunku jego przemieszczania.

Zobacz akwaria dla ryb

Jak widzą ryby akwariowe?

Widzenie u ryb akwariowych uzależnione jest od tego na jaki gatunek się zdecydujemy oraz jakie warunki zapewnimy naszym podopiecznym. Przede wszystkim należy zadbać o odpowiednie oświetlenie akwarium, temperaturę wody oraz kolorowe dekoracje, które dobrze wpłyną na rozwój ryb. Mieszkając w dobrze oświetlonym środowisku rozwija się u tych istot zdolność do rozróżniania natężenia światła. Dzięki temu ryba może lepiej orientować się w swoim środowisku. Odpowiednie oświetlenie w akwarium zapewnia dobrze dobrana lampa LED. Takie lampy są bardzo proste w instalacji, a dodatkowo dzięki specjalnej technologii zmniejszają zużycie prądu o połowę.

Pamiętając o tym, że ostrość widzenia ryby zależna jest także od temperatury, hodowca musi zadbać również o jej odpowiednie monitorowanie. Pomoże w tym termometr, pozwalający na ustawienie pożądanego zakresu temperatur dla gatunku. Ponadto, dzięki możliwości połączenia urządzenia z aplikacją można na bieżąco kontrolować temperaturę, a także dostawać powiadomienia, kiedy będzie ona nieodpowiednia.

Wiedząc o niezwykłej zdolności ryb do rozróżniania kolorów zadbajmy także o estetykę akwarium. Dzięki temu stworzymy dla nich przyjazne środowisko do życia, a dla nas widok przyjemny dla oka. Rośliny dekoracyjne, na przykład wielokolorowe wykonane z tworzyw sztucznych, nie tylko tworzą piękną scenerię akwarium, ale także będą przez długie lata służyć rybim przyjaciołom.

Może Cię zainteresować: Akwarium holenderskie, czyli jak stworzyć podwodny świat roślin

Lida Pieczulis