Legwan zielony – czym się cechuje i jakich warunków wymaga?

Legwan zielony to piękna jaszczurka. Zachwyci każdego, kto ujrzy ją w sklepie zoologicznym – a o taki widok obecnie nietrudno, bo hodowla egzotycznych zwierząt stała się modna. Nie należy jednak podejmować spontanicznej decyzji o zakupie legwana. To bardzo wymagający i kosztowny w utrzymaniu pupil.

Legwany zielone wywodzą się z Ameryki Środkowej i Południowej. Można spotkać je także w Meksyku, południowych regionach Stanów Zjednoczonych czy na Hawajach, choć tam trafiły za sprawą ludzi. Ich naturalnym środowiskiem są wilgotne, tropikalne lasy, gdzie większość czasu spędzają w koronach drzew. Na co dzień są samotnikami, przywiązanymi do swojego terytorium. Na ziemię schodzą tylko w okresie godowym lub wówczas, gdy to konieczne, np. w sytuacji zagrożenia. W takich chwilach można przekonać się, że legwany są doskonałymi pływakami. Chcąc ukryć się przed licznymi naturalnymi wrogami (głównie drapieżnikami), mogą nawet przez kilkanaście minut przebywać pod wodą.

Jak wygląda legwan zielony?

Legwan zielony jest bardzo dużą jaszczurką o masywnej budowie ciała. Młode osobniki – właśnie takie, jakie najczęściej można podziwiać w sklepach zoologicznych – mają około 30-40 cm długości. Z czasem jednak osiągają długość 1,5-2 m (z czego 2/3 stanowi ogon), ważąc przy tym 13-17 kg. Dorosłe samce są nieco większe od samic. Jak widać, nie są to zwierzęta, które zmieszczą się w niewielkim terrarium, w mierzącym kilkanaście metrów kwadratowych pokoju.

Legwany mają duże głowy z szerokim pyskiem i okrągłymi nozdrzami. Obok pary oczu wyposażone są także w tzw. oko ciemieniowe – umieszczony w okolicy ciemieniowej szczątkowy narząd, który pełni funkcję detektora ruchu. Po bokach głowy znajdują się uszy, które wyglądają jak duże łuski.

Legwany mają korpulentny tułów i mocne kończyny. Łapy zwierzęcia są zakończone ostrymi pazurami, które służą do wspinania się na drzewa, ale stanowią też niebezpieczną broń. Podobną funkcję pełni silnie umięśniony ogon. Ułatwia wspinaczkę, a w sytuacji zagrożenia może dotkliwie uderzyć przeciwnika. Co ciekawe, młode osobniki są zdolne swój ogon odrzucić, jeśli może im to umożliwić ucieczkę (później narząd się regeneruje).

Charakterystycznym elementem wyglądu legwana jest zwisający spod głowy fałd skórny (u samic mniejszy niż u samców, zwykle spiczasto zakończony), ułatwiający zwierzęciu termoregulację. Grzbiet jaszczurki pokryty jest kolcami, służącymi do obrony.
Przyjemna w dotyku skóra legwana pokryta jest drobnymi łuskami. Wbrew nazwie, barwa legwanów zielonych bywa zmienna i zależy od wielu czynników – wieku, kondycji, diety, regionu, z którego zwierzę pochodzi. Młode osobniki faktycznie zazwyczaj są intensywnie zielone, ale z czasem mogą stać się brunatne, rdzawe, różowe, niebieskie, a nawet czarne.

Jakie wymagania ma legwan zielony?

Piękne, egzotyczne jaszczurki potrzebują bardzo dużo miejsca. Terrarium dla legwana zielonego powinno mieć podstawę o wymiarach przynajmniej 1,5 x 1 m oraz – ze względu na tryb życia tych zwierząt – wysokość minimum 2 m. Pomieszczenie takie musi być dobrze wentylowane, ale wykonane z grubego szkła, z solidnym, stalowym wykończeniem. W efekcie może ważyć ono nawet pół tony! W okresie letnim warto zapewnić legwanowi zielonemu wolierę zewnętrzną (w ogrodzie czy na tarasie).

W terrarium dla legwana należy umieścić konary imitujące drzewo (bezpieczne będą elementy drzew liściastych) oraz liny ułatwiające wspinaczkę. Warto ozdobić wnętrze sztucznymi roślinami (prawdziwe szybko zostaną przez jaszczurkę skonsumowane), wśród których zwierzę będzie mogło się schronić. Podłoże terrarium także musi zostać dobrane z uwzględnieniem bezpieczeństwa legwana. Odpowiednia jest np. warstwa mielonej kory, ale już torf (który zwierzę będzie zjadać) może jaszczurce zaszkodzić.

W terrarium trzeba zapewnić legwanowi odpowiednie warunki klimatyczne. W dzień zwierzę potrzebuje temperatury powietrza mieszczącej się w granicach 26-32°C (bezpośrednio pod źródłem ciepła nawet 35°C), a w nocy około 24°C. Czas dogrzewania legwana powinien wynosić około 12-14 godzin. Niezbędne jest przy tym zainstalowanie lamp emitujących światło ultrafioletowe (UVB).

Legwany zielone wymagają odpowiedniej wilgotności powietrza (około 90%). Dlatego wnętrze terrarium trzeba regularnie skrapiać lub umieścić w nim automatyczny spryskiwacz. Legwan powinien także mieć basen (na tyle duży, by zmieścił się w nim w całości) z wodą o temperaturze 30-32°C.

Czym żywi się legwan zielony?

Legwany zielone są roślinożerne. Można spotkać się z opinią, że ponieważ w naturze spożywają owady (przypadkowo, bo znajdują się one na roślinach), potrzebne jest im także białko zwierzęce, ale nie jest to prawdą. Organizmy legwanów nie są przystosowane do jego trawienia i nie wolno go podawać.

Około 80% diety legwanów zielonych muszą stanowić liście. Trzeba przy tym zadbać o ich duże urozmaicenie. Jaszczurki mogą jeść liście bazylii, oregano, mięty, rozmarynu, roszponki, babki lancetowatej, mniszka lekarskiego, koniczyny, hibiskusa, krzewów owocowych (maliny, jeżyny, truskawek), drzew (brzozy, klonu, lipy), a także natkę marchwi, rzodkiewki czy kalarepy. W 20% jadłospis legwanów powinien składać się z warzyw (np. ogórka, cukinii) i owoców (np. winogron, arbuzów). Jaszczurek nie należy karmić cytrusami, bananami, jabłkami ani gruszkami. Dietę można za to uzupełniać o skiełkowane nasiona (np. słonecznika, rzeżuchy).

Aby zapobiec niedoborom witamin i minerałów (w szczególności wapna), legwanom należy podawać specjalistyczne suplementy. Z tych samych powodów jadłospis można wzbogacać o odpowiednią dla tych zwierząt suchą karmę.

Sprawdź odżywki dla legwanów

Jaka jest cena legwana zielonego?

Legwana zielonego można kupić już za kilkaset złotych, choć niektóre osobniki wyceniane są nawet na kilka tysięcy złotych. Sam zakup zwierzęcia jest najmniejszym wydatkiem związanym z jego posiadaniem. Egzotyczna jaszczurka w niewoli może żyć nawet 20 lat. W tym czasie z ogromnymi kosztami wiąże się dogrzewanie zwierzęcia i jego żywienie. Dlatego decyzję o hodowli legwana zielonego trzeba podjąć z dużą rozwagą.

Anna Dobroń
Milena Kostrubiec