Ailurofobia, czyli lęk przed kotami. Czym się objawia fobia przed kotami i czy można ją wyleczyć?

Czy kotów można się bać? Oczywiście! Podobnie jak pająków, myszy, węży, wysokości czy zatłoczonych miejsc. Ailurofobia – jak fachowo nazywa się fobia przed kotami to poważna przypadłość, która swoje podłoże ma podobnie jak większość innych fobii w podświadomości i chociaż dla tych, którzy kochają koty brzmi irracjonalnie – w żadnym wypadku nie należy jej bagatelizować.

Fobia jest to termin wywodzący się z języka greckiego oznaczający irracjonalny strach lub przerażenie. Fobie nie mają nic wspólnego ze zdrowym rozsądkiem i zwykle osoba ogarnięta fobią ma tego świadomość mimo to, obiekt lub sytuacja wywołująca fobię powoduje ogromny lęk i potrzebę ucieczki. Jest niezliczona ilość fobii – te najpopularniejsze zna prawie każdy – nikogo nie dziwi, że ktoś się może bać pająków (arachnofobia), wysokości (hipsofobia) czy burzy (brontofobia), ale fobie mogą wywoływać także otwarte przestrzenie (agorafobia), psy (kynofobia) czy właśnie koty (ailurofobia).

Ailurofobia – definicja

Ailurofobia jest to irracjonalny, poza rozsądkowy przeraźliwy strach przed kotami. Zaburzenie lękowe, które może mieć łagodny lub silny przebieg, ujawniające się nie tylko w kontakcie z kotami, ale także wpływające na zniekształcone wyobrażenie na ich temat. Osoba ogarnięta ailurofobia może zdawać sobie sprawę z irracjonalności swojego strachu, jednak nie jest w stanie sobie z nim poradzić. W skrajnych przypadkach osoba taka jest przekonana o realnym zagrożeniu.

Skąd się bierze ailurofobia?

Nie ma jednoznacznej przyczyny pojawienia się fobii specyficznych – do jakich zalicza się m.in. fobię przed kotami. Czasami za genezę uznaje się przeżycia we wczesnym dzieciństwie np. podrapanie przez kota w przypadku ailurofobii lub obejrzenie filmu czy bajki, w której kot odgrywa groźną rolę. Jednak specyfika pojawienia się zaburzeń lękowych jest na tyle złożona, że nie można jednoznacznie określić czy istotnie takie wydarzenia mogą na nie wpływać.

Czym objawia się ailurofobia?

Panicznym strachem po kontakcie z kotami lub ich wizerunkiem. Do ataku paniki wystarczy obserwacja kota – nawet z dużej odległości lub na zdjęciu. Strachowi mogą towarzyszyć takie objawy jak np. dygotanie, wymioty, drżenie rąk, nudności, pocenie się, szybsze bicie serca, brak tchu, trudności w wysławianiu się, zaczerwienienie się, płacz czy chęć ucieczki.
Rozpoznania fobii dokonuje zwykle psycholog lub psychiatra na podstawie wywiadu i obserwacji, ale z reguły osoba dotknięta fobią nie ma wątpliwości co do tego, że jest dotknięta tym zaburzeniem.

Jak sobie radzić ze strachem przed kotami?

Fobia może mieć różną skalę. W przypadku tych, nad którymi można panować, można spróbować sobie z nią poradzić samodzielnie. Przede wszystkim warto stanąć z nią „oko w oko” i samemu dawkować sobie wywołujący strach bodziec – na przykład oglądając zdjęcia kotów. W sytuacji kontaktu z bodźcem można spróbować ją racjonalizować i tłumaczyć sobie uczucia np. „boję się tego kota, bo mam ailurofobię, ale wiem, że nie zagraża mi realne niebezpieczeństwo, strach jest tylko w mojej głowie i mogę nad nim panować. Jeszcze nigdy, żaden kot nie zrobił mi krzywdy.” Nie należy skupiać się na przewidywaniu negatywnych zdarzeń np. „ten kot zaraz na mnie skoczy i mnie podrapie”. Pomocne mogą się okazać techniki relaksacyjne i spokojny, głęboki oddech.

Czy można wyleczyć się z ailurofobii?

Fachowe leczenie fobii jest możliwe i zwykle przebiega dwutorowo pod nadzorem psychologa lub psychiatry. Z jednej strony pacjent jest stopniowo odwrażliwiany na powodujący strach bodziec, a z drugiej wspierany farmakologicznie lekami z grupy benzodiazepin. Rokowanie jest różnie w zależności od skali fobii oraz zaangażowania pacjenta.
Warto również dodać, że fobie potrafią pojawiać się i znikać okresowo niezależnie od leczenia – na jakimś etapie życia możemy się czegoś bać, a po kilku latach czy miesiącach bezpowrotnie o fobii zapomnieć.

Czy warto leczyć się z ailurofobii?

Decyzję o leczeniu fobii w pierwszej kolejności musi podjąć osoba, której fobia uprzykrza życie, bo nie da się ukryć, że irracjonalny strach, pojawiający się w najmniej oczekiwanym momencie nie jest czymś z czym łatwo żyć. Oczywiście można za wszelką cenę unikać czynnika wywołującego fobię i jeżeli tylko to jest praktycznie możliwe, to po prostu unikać kotów. Jednak w związku z tym, że są to jedne z najpopularniejszych zwierząt domowych, może być to kłopotliwe – na przykład w przypadku odwiedzania przyjaciół czy krewnych. Problemem mogą być w takim przypadku także wolno żyjące koty – osoba, ogarnięta ailurofobią może obawiać się samotnych spacerów w okolicy, w której może je spotkać.

Nie strasz kotami osób ogarniętych ailurofobią!

Nie każdy chce się przyznać do swoich fobii, ale jeżeli już ktoś podzieli się z nami informacją o tym, że boi się kotów – potraktujmy to poważnie. Przypomnijmy sobie o tym czy my się czegoś boimy i wczujmy się w sytuację ogarniętej fobią przed kotami osoby. Nie próbujmy na siłę kogoś leczyć na własną rękę – nie pokazujmy z zaskoczenia zdjęć „słodkich” kociaków czy co gorsza – prawdziwych zwierząt. Uszanujmy czyjeś uczucia nawet wtedy, kiedy wydają nam się irracjonalne – właśnie na irracjonalnych odczuciach opiera się każda fobia.



Natalia Bąk