Owczarek szkocki (Collie) – charakterystyka, pielęgnacja, zdrowie – Encyklopedia psów

Popularny pies, znany jako rasa lassie, to tak naprawdę owczarek szkocki długowłosy. Książka Erica Knighta „Lassie, wróć!” wydana w 1940 roku, opowiada o oddanym psie, kochającym nad życie swojego ludzkiego przyjaciela. Ile prawdy jest w charakterystyce rasy, jaką znamy z powieści? Jedno jest pewne – rozważając kupno owczarka szkockiego długowłosego należy przygotować się na godzinne sesje przytulania, a także mozolne rozczesywanie włosia.

Owczarek szkocki collie

Rasa pochodzi ze Szkocji, skąd pierwsze o niej zapiski są już ze średniowiecza. Jest więc to bardzo stara rasa, a w jej ukształtowaniu miały udział prawdopodobnie miejscowe psy szkockie z tymi psami przywiezionymi przez kolonistów z Włoch. Podczas współczesnych prac nad linią hodowlaną domieszano geny charta rosyjskiego i border collie, dając aktualną formę rasie.

W 1840 roku powstał pierwszy klub zrzeszający miłośników owczarków collie – „Collie Club”.

Sylwetka collie

Szkocki owczarek ma mocną budowę ciała, wysportowaną i umięśnioną. Średnia budowa ciała nie może być niezgrabna. Wysokość w kłębie wynosi około 55 – 60 cm, samice są troszkę niższe. Długość ciała jest nieznacznie większa, przez co sylwetka wpisuje się w prostokąt. Głowa collie jest kształtu idealnego, ale ściętego klina, Migdałowe, skośne oczy są charakterystyczne dla rasy, nadają uśmiechniętego i miłego wyrazu. Uszy są małe, załamane w ok. 2/3 wysokości. Szkocki collie ma bardzo mocno rozbudowaną, głęboką klatkę piersiową, co jest typowe dla ras pasterskich. Grzbiet mocny, a kończyny dobrze ukątowane.

Pielęgnacja owczarka szkockiego 

W Organizacji Kynologicznej FCI zarejestrowane są dwa wzorce owczarków szkockich – szkocki collie długowłosy i krótkowłosy. Psy nie różnią się niczym innym jak tylko długością i jakością okrywy włosowej. Samo umaszczenie jest jednak takie samo – dopuszczalne jest tricolor, śniade z białym lub marmurkowe (tzw. blue merle). We wszystkich pożądany jest biały kołnierz, skarpetki i strzałka na głowie.

Owczarek szkocki długowłosy

Odmiana długowłosa ma długi, prosty i twardy włos okrywowy. Podszerstek natomiast jest nad wyraz obfity i delikatny, lekki niczym puch. Taka struktura sprawia, że w newralgicznych miejscach – za uszami, w łokciach i pachwinach – sierść lubi się kołtunić. Dodatkowo, po spacerach konieczne jest wyciągnięcie zaplątanych liści czy gałązek, które są wtedy standardem. Zaleca się czesać psa codziennie lub co drugi dzień grzebieniem, natomiast co tydzień, dwa należy zabieg ten wykonać dokładnie, docierając do każdego miejsca i uważając, aby nie uszkodzić podszerstka. Idealnie sprawdzą się do tego grzebień metalowy z rzadkim rozstawem oraz druciana szczotka do rozbicia włosa. Absolutnie nie można golić owczarka szkockiego! Jego sierść jest jego wizytówką i spełnia ważną biologiczną rolę – chroni skórę przez pasożytami, zranieniami, ogrzewa w chłodne miesiące i chłodzi w gorące, jest również ochroną przed opadami atmosferycznymi. Decydując się na owczarka szkockiego należy przygotować się na długie włosy pozostawiane na każdym meblu w domu. Mimo regularnego dbania o sierść, psy tej rasy lubią linieć.
Charakterystyczne dla odmiany jest występowanie dużej kryzy wokół szyi, a także na portkach.

Owczarek szkocki krótkowłosy

Collie krótkowłosy ma gładką, krótką sierść, z gęstym podszerstkiem i sztywny włosem okrywowym. Pielęgnacja tej odmiany jest znacznie łatwiejsza aniżeli odmiany długowłosego collie. Wystarczą regularne kąpiele i od czasu do czasu zebranie martwego włosa za pomocą np. gumowej rękawicy.

Zdrowie collie

Owczarki szkockie mają predyspozycje do występowania niektórych chorób genetycznych. Ich duże natężenie miało miejsce podczas niewłaściwie prowadzonych działań hodowlanych, o których mowa była wcześniej. Aktualnie coraz rzadziej choroby te są spotykane, jednak hodowcy są zobowiązani do badań genetycznych, a także wykonywania prześwietleń stawów w kierunku dysplazji stawów

Jedną z dziedziczonych chorób jest anomalia oka collie (CEA), która zaburza widzenie i może prowadzić nawet do ślepoty. Kolejnymi, również związanymi z narządem wzroku, są mikroftalmia i anaftalmia, czyli bardzo małe oczy lub całkowity ich brak – wady te wykształcają się w życiu płodowym psa. Natomiast łączenie osobników blue merle może powodować narodziny ślepych miotów, dlatego w wielu krajach takie parowanie jest zabronione.
Collie, szczególnie odmiana długowłosa, wykazują nadwrażliwość na narkozę i niektóre leki. Każdy opiekun owczarka szkockiego powinien wykonać mu badanie genetyczne, które pozwoli stwierdzić tę przypadłość. Jest to niezwykle istotne, gdyż w przypadku każdej operacji, nawet kastracji, podawana jest narkoza i antybiotyki.

Owczarek szkocki miniaturka

Collie jest psem średniej wielkości. Nie ma miniaturki tej rasy, a każde miniaturyzowanie jest niebezpieczne! Podążając za modą jak najmniejszych psów, pseudohodowcy dobierają takie osobniki, nie zważając na ich zdrowie. Nie należy wspierać takich działalności, a przed decyzją o zakupie psa zawsze należy wybrać się do hodowli i osobiście ją sprawdzić. Owczarki collie według wzorca powinny mieć od 51 do 61 cm w kłębie i tylko takie osobniki są rasowe. Miniaturyzowanie psów deformuje ich układ kostno-stawowy, prowadząc do licznych chorób, dyskomfortu i przewlekłego bólu psa.

Owczarek szkocki charakter

Rasa Lassie jest niezwykle pracowita, uwielbia nowe zadania i czuje satysfakcję móc pomagać swoim opiekunom. Są to psy wesołe i żywe. Historia collie wpłynęła na ich osobowość i ukształtowała charakter. Jako psy pasterskie bardzo chętnie i łatwo się uczą, są posłuszne. Wymagają sporej dawki ruchu, zwykłe spacery nie spełnią ich wymagań fizycznych jak i psychicznych. Owczarek szkocki idealnie sprawdzi się w psich sportach.
Doskonale dogadują się z dziećmi – w każdym wieku – i psami. Ich radosne podejście do każdej sytuacji i każdego gościa dyskwalifikuje je do roli stróży posesji. Owczarki nie mają w naturze straszenia obcych, początkowo mogą podchodzić z rezerwą, ale ostatecznie po paru minutach domagają się już pieszczot. Są bardzo zżyte ze swoją rodziną, w pełni oddane opiekunom i podobnie jak bohater powieści „Lessie, wróć!” – zrobią dla nich wszystko. Bez wahania obroni swojego pana w bezpośrednim starciu z napastnikiem.

Psy rasy collie nie nadają się do rodzin, rzadko będących w domu, nie sprawdzą się również do trzymania na dworze, w klatce. Owczarek szkocki potrzebuje dużo kontaktu z ludźmi, bliskości i miłości. Bez tego popada w przygnębienie i gaśnie w oczach. Ich przywiązanie do opiekuna, a także wrodzona empatia, sprawia, że owczarek collie bardzo mocno reaguje na nastrój ludzi. Nerwowość, agresja, złość przechodzą na psa i powodują natychmiastową reakcję. Rasa ta potrzebuje spokojnego, harmonijnego opiekuna.

Nagła popularność rasy lassie miała swoje plusy i minusy. Ceny za owczarki szkockie collie poszły mocno w górę, podobnie również jak i popyt na nie. Wykorzystali to pseudohodowcy, którzy zaczęli łączyć osobniki nie bacząc na prawidłowość i czystość linii hodowlanych. Doprowadziło to w pewnym momencie do rozprzestrzenienia się nerwowych i lękliwych owczarków szkockich. Systematyczne zwalczanie pseudohodowców zastopowało ten proces, a działania prawdziwych hodowców pomału odbudowują linie dawnych collie – harmonijnych, pewnych, o stabilnej psychice.

Owczarek szkocki cena, hodowla

Cena owczarka szkockiego waha się od 4000 do 6000 zł. Tak duża rozbieżność wynika z różnorodności umaszczenia, a najbardziej pożądane i osiągające najwyższe ceny są collie blue merle o różnokolorowych oczach. Na cenę ma dodatkowo wpływ płeć szczeniaka, wielkość i renoma hodowli, predyspozycje psa.

Hodowlę należy wybrać rozważnie, dokładnie sprawdzając jej historię i odwiedzając szczeniaki, ich rodziców i starsze pokolenia w miejscu bytowania. Hodowca ma obowiązek pokazać przyszłym opiekunom wyniki badań danego szczeniaka.

Ciekawostki o owczarkach collie:

• Królowa Wiktoria była ogromną miłośniczką rasy Lassie, jej suczka została pochowana przy zamku Windsor
• Owczarek szkocki jest praprzodkiem owczarków Kelpie oraz Cattel Dog
• Istnieją dwie linie hodowlane owczarka szkockiego – amerykańska i angielska. Opisany tutaj wzorzec psa jest zgodny z brytyjską linią i tylko taka została zaakceptowana przez Związek Kynologiczny FCI. Owczarki szkockie amerykańskie są większe i mogą występować w liczniejszych odmianach barwnych.

Karolina Łuszczyk